Stories that trigger challenging experiences of failure, abandonment, rejection, and criticism in romantic relationships

Abstract

Kişilerarası Döngü Modeli son yıllarda kişilerarası eğilimleri kavramsallaştırmak, düzenlemek ve değerlendirmek için güçlü bir araç hâline gelmiştir. Buna göre, kişilerarası döngüsel model, ilişkilerin doğasına yönelik kuramsal bir zemin oluşturmayı ve bu yolla ‘ben’ ve ‘diğeri’ ilişkilerine ilişkin bir kavrayış sunmayı kolaylaştırmaktadır. Mevcut çalışmanın iki temel amacından ilki, zorlayıcı yaşam olayları olarak tanımladığımız dört temaya (başarısızlık, terk edilme, reddedilme ve eleştirilme) ilişkin geçerli ve güvenilir hikâyeler oluşturmaktır. İkincisi ise bu hikâyelerin kişilerarası ilişkilerde, Kutuplu Döngü Modeli temel alınarak, kuramsal çerçevede incelebilir bir örneğini sunmaktır. Bu amaca uygun olarak iki ayrı örneklem tanımlanmıştır. İlkinde, yaşları 18-35 arasında değişen toplamda 40 kişiden (yaş: Ort. = 25.46, SS = 1.66) alınan başarısızlık, terk edilme, reddedilme ve eleştirilmeye yönelik örnek durumlardan esinlenilerek on iki hikâye oluşturulmuştur. Hikâyelerin hedef temayı temsil etme düzeyi klinik psikoloji alanında uzman üç yargıcı ve on değerlendirici tarafından incelenmiştir. Bu aşamada hikâyelerin etkililiğini test etmek amacıyla, Kişilerarası Şemalar konusunda kuramsal bilgiye sahip beş yargıcı bulunmuştur. İkinci olarak, hikâyelere verilen yanıtların Kiesler’in (1983) Kutuplu Döngü Modeline uygun şekilde kodlanabilirliğinin değerlendirilmesi amacıyla üç ayrı yargıcıyla pilot uygulama yapılmıştır. Bu aşamada yedisi erkek 15 kişiye (yaş: Ort. = 22.43, SS = 3.87) yapılan pilot uygulama sonuçları ve yargıcılar arası tutarlılık değerlerine göre tüm hikâyeler için güvenirlik katsayısı yüksek ve anlamlı bulunmuştur (Sınıf İçi Korelasyon Katsayısı [SİKK] = .84 ile .99, p = .025). Romantik İlişkilerde Hikâye Tamamlama Envanterinin psikometrik özelliklerinin, Bilişsel Kişilerarası Kuram çerçevesinde incelenebilir düzeylerde olduğuna ve alanyazında kullanılabileceğine karar verilmiştir.