Orta Çağ’da Kilisenin Heresi Karşıtı Vaazlarında Damgalama ve Simgesel İktidar İnşası

Abstract

Din tarihi kadar politik teoloji ve sosyoloji alanlarını da yakından ilgilendiren heretik kavramı, dini açıdan kabul görmemenin yanında bir bakıma politik yenilgi ve sosyal dışlanmışlığın da ifadesidir. Orta Çağ Avrupası’nda muhalif grupların Kilise ile çatışması Albililer Haçlı Seferinin düzenlenmesi ve Engizisyon Mahkemelerinin kurulması gibi sert tedbirlerle sonuçlanmıştır. Ancak şüphesiz bu mücadelede esaslı bir teorik altyapının yanı sıra sahada gerçekleştirilecek pratik temellere ihtiyaç duyulmuştur. Bu çalışma, Kilisenin söz konusu maksatla gerçekleştirdiği vaazlar ve heretikler için yazılan reddiyelerde kullanılan dil üzerine eğilerek, heretiklerin belirli metaforlar kullanılarak etiketlenip dışlanma ve kriminalleştirilme sürecine söylem analizi ve interdisipliner metotlar kullanılarak ışık tutmayı hedeflemektedir. Bu minvalde cüzzam, veba gibi hastalık metaforlarının yanı sıra, küçük tilkiler, koyun kılığındaki kurtlar gibi Kutsal Kitabı referans gösteren terimlere dikkat çekilecektir.