Sposoby wspierania tez w programach informacyjnych

Abstract

W artykule opisane są sposoby wspierania tez w telewizyjnych programach informacyjnych. Jako materiał badawczy służą wydania trzech najpopularniejszych w Polsce programów: Faktów, Wiadomości oraz Teleexpressu. Analizie poddano informacje wyemitowane w dniach 1–3 marca 2017 r. W wyniku analizy udało się ustalić źródła pochodzenia tez – są cytatami, parafrazami wypowiedzi osób publicznych lub konkluzjami dziennikarskimi, które stanowią efekt interpretacji zjawisk społeczno-politycznych. Tezy, o których mowa, są werbalizowane przez dziennikarzy (prowadzących program lub terenowych) lub zawarte w narracjach towarzyszących prezentowanym materiałom filmowym. Dodatkowo pojawiają się także w graficznie animowanych napisach banerowych. Wsparcie tez najczęściej ma postać werbalną – media posługują się przede wszystkim dwiema technikami: ab auctoritate (wypowiedzi eksperta, polityka) oraz ab exemplo. Drugą grupę stanowią graficzne sposoby wspierania tez, gdzie przesłanki, dowody i przykłady najczęściej zaczerpnięte są ze źródeł internetowych: dominują tu owoce aktywności osób publicznych w mediach społecznościowych. Ponadto prezentowane są skany różnych dokumentów urzędowych, listów otwartych, rzadziej pojawiają się wizualizacje danych w postaci tabel, wykresów i diagramów. Wykryto także tezy bez wsparcia – jego rolę pełni wiarygodność medium. Ciekawy zabiegiem jest zachęcanie do aktywności inferencyjnej widzów programu – prezentowane są wyłącznie przesłanki, stworzenie konkluzji to już zadanie odbiorcy.