Sposoby wizualizacji kartograficznej w czasopiśmie „Poznaj Swój Kraj” w latach 1958–1989

Abstract

Prezentacje kartograficzne stanowiły ważny element treści czasopisma krajoznawczego „Poznaj Swój Kraj” już od pierwszego numeru z 1958 roku. W trakcie ponad 30-letniego okresu wydawania pisma w Polsce Ludowej opublikowano 577 map i opracowań kartograficznych różniących się zarówno formatem, sposobem prezentacji treści, jak i stopniem zaawansowania graficznego. Mapy dotyczyły większości regionów Polski, a ich rozkład odzwierciedlał w dużym stopniu atrakcyjność określonych obszarów dla potrzeb turystyki kwalifikowanej. Plany miast na większą skalę zaczęto publikować od połowy lat 70., co wiązało się z decentralizacją administracji na poziomie województw, a także zmianą wydawcy czasopisma. Pewne znaczenie miała też liberalizacja cenzury w odniesieniu do geoinformacji. Opracowania kartograficzne nie dotyczyły jedynie tematyki stricte turystycznej, ale realizowały szerszy zakres tematyczny opisujący rozmaite zjawiska przyrodnicze i gospodarcze w ujęciu terytorialnym. Był to zresztą powszechny szablon opisu stosowany w literaturze turystyczno-krajoznawczej, w którym mniej było treści praktycznych, a więcej propagandowych. Oprócz profilu tematycznego w artykule przeanalizowano typowe elementy składające się na treść map publikowanych w czasopiśmie, takie jak obecność skali, róży wiatrów, legendy, przedstawienia modelu wysokościowego, itp.