Solanum melongena ve Solanum torvum‘un Çiçek Tozu Çimlenme ve Canlılıklarının Belirlenmesi ve Solanum melongena x Solanum torvum Melezlerinden in vitro Koşullarda Bitki Elde Edilmesi

Abstract

Dünyada ve Türkiye‘de patlıcan üretimini kısıtlayan en önemli faktörlerin başında toprak kökenli fungal hastalıklar ve zararlılar gelmektedir. Fungal hastalıklardan Fusarium ve Verticillium, zararlılardan Nematod önemli verim kayıplarına neden olmaktadır. Bu patojenler hem açıkta hem de sera yetiştiriciliğinde zarar yapmakta, önemli verim kayıplarına neden olmaktadır. Mücadele yöntemleri içerisinde en güvenli yol dayanıklı çeşit veya anaç kullanmaktır. Her üç patojene dayanıklılığı sağlayan genler patlıcanın kültür formunda bulunmamakta, yabani akrabası olan Solanum torvum Sw‘da mevcuttur. Ancak S. torvum‘dan kaynaklanan uyuşmazlık nedeni ile türler arası melezleme gerçekleştirilememekte, doğal yollardan kültür formuna dayanıklılığı sağlayan genler aktarılamamaktadır. Türler arası melezlemelerde başarısızlığın nedenlerini anlamak için öncelikli olarak çiçek tozu canlılıkları ve çimlenme oranlarının tespit edilmesi gerekmektedir. Bu araştırmada, Aydın siyahı ve Kemer çeşitleri ile Solanum torvum yabani formunda çiçek tozu canlılıkları ve çimlenme oranları tespit edilmiştir. Çiçek tozu canlılık oranları TTC testi yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Petride agar yöntemi ise çiçek tozu çimlenme oranlarının belirlenmesinde kullanılmıştır. In vitro koşullarda melez bireyler elde etmek amacıyla Kemer ve Aydın Siyahı çeşitleri ile S. torvum arasında resiprokal melezlemeler yapılmıştır. Melezlemeden 25, 30 ve 35 gün sonra meyveler in vitro koşullarda açılarak embriyo kurtarma tekniği uygulanmış ve elde edilen embriyo sayısı ve bitkiye dönüşüm oranları belirlenmiştir.