Sekretariat Stanu Księstwa Warszawskiego (1807-1813)

Abstract

Urząd ministra sekretarza stanu Ksiestwa Warszawskiego powstal na mocy konstytucji z lipca 1807 roku. Sekretariat Stanu Ksiestwa Warszawskiego stanowil aparat pomocniczy ministra sekretarza stanu, a jego glowną siedzibą, wynikającą z obowiązkow urzednika, bylo Drezno. Zatem cezura czasowa funkcjonowania Sekretariatu Stanu to lata 1807–1813. Glownym wyznacznikiem zadan, wykonywanych w Sekretariacie Stanu, byly zadania, wynikające z obowiązkow ministra sekretarza stanu. Tym obowiązkom podporządkowano system pracy kancelarii. Jakośc wykonywanych zadan przy ich nadmiarze pozostawiala czasem wiele do zyczenia. Jakkolwiek, Sekretariat Stanu stanowil jedyną droge dla obywateli do skontaktowania sie z monarchą. Gabinet Stanislawa Augusta mial wspolne elementy z gabinetem saskim, a Sekretariat Stanu byl kancelarią przy saskim krolu. Zatem w przypadku tej kancelarii krolewskiej mozemy spodziewac sie raczej kontynuacji wcześniejszych zwyczajow niz wprowadzenia nowej formy akt spraw, charakterystycznej dla XIX wieku. Argumentem przemawiającym za zastosowaniem w Sekretariacie Stanu znanych juz rozwiązan, jest takze fakt, ze krol saski byl niechetny gwaltownym zmianom. Choc w Ksiestwie Warszawskim wprowadzano nowoczesne rozwiązania ustrojowe i kancelaryjne, to jednak Krolestwo Saksonii bylo w tym okresie bardziej zachowawcze. Fryderyk August ostroznie podchodzil do przeprowadzanych w Ksiestwie reform i nie zamierzal w krotkim czasie przenosic ich na grunt saski. Moglo to takze powodowac sceptyczne podejście do nowoczesnej kancelarii akt spraw. Sekretariat Stanu zostal urządzony ogolnie wedlug rozwiązan XVIII-wiecznych, z uwzglednieniem potrzeb kancelarii do spraw Ksiestwa Warszawskiego. Unowocześnienie polskiej kancelarii krolewskiej, za jaką nalezy uznac Sekretariat Stanu Ksiestwa Warszawskiego, w tym przypadku stanowily rozbudowane pomoce ewidencyjne. W kancelarii stanislawowskiej dopiero zaczynano wprowadzac dzienniki korespondencyjne ogolne. Akt krolewski we wszystkich egzemplarzach: oryginal w archiwum, wpis w protokole sekretariatu stanu i kopia urzedowa, czyli wypis z protokolu sekretariatu stanu, powinien zawsze byc zgodny co do treści. Wedlug prawa odpowiadal za to minister sekretarz stanu. Niestety, przeglądając protokoly posiedzen Rady Stanu, dowiadujemy sie o uchybieniach w tym zakresie.