Rodzinne determinanty wyborów edukacyjno-zawodowych w świetle założeń teorii kolejności narodzin

Abstract

<p>W środowisku rodzinnym rozpoczyna się faktyczny proces preorientacji i wstępnej orientacji zawodowej. Poprzez wychowanie przez pracę i wprowadzanie dzieci w świat zawodów rodzice starają się przygotować młode osoby do podejmowania właściwych i trafnych wyborów edukacyjno-zawodowych wobec wymagań dynamicznie zmieniającego się rynku pracy. Celem prowadzonych badań była analiza uwarunkowań rodzinnych wyborów edukacyjno-zawodowych dzieci, w tym efektów kolejności narodzin jako czynnika formującego i różnicującego aspiracje oraz preferencje zawodowe przedstawicieli poszczególnych pozycji w rodzeństwie. W badaniach retrospektywnych prowadzonych metodą sondażu diagnostycznego przy użyciu autorskiego kwestionariusza ankiety wzięło udział 100 respondentów w wieku produkcyjnym, wywodzących się z rodzin wielodzietnych. W artykule przedstawiono najważniejsze postulaty odnoszące się do postaw rodzicielskich sprzyjających diagnozie i stymulacji predyspozycji zawodowych dzieci oraz do sposobów oddziaływania zawodowego rodziców względem poszczególnych dzieci. Uwagę zwrócono również na ocenę wsparcia rodzicielskiego w trakcie podejmowanych przez dzieci wyborów edukacyjno-zawodowych oraz na relacje między rodzeństwem, które powodują ujawnianie się pewnych specyficznych dla porządku narodzin cech osobowościowych, postaw i sposobów zachowań różnicujących ścieżki edukacyjno-zawodowe dzieci.</p>