Öğretmen Adaylarının Duygu ve Kişilik Özellikleri ile Öğretim Yeterlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada öğretmen adaylarının duygu ve kişilik özellikleri ile öğretim yeterlikleri arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma evreninin tamamına ulaşıldığından ayrıca bir örneklem seçimine gidilmemiştir. Araştırmada “Öğretmen Duyguları Ölçeği”, “Temel Kişilik Özellikleri Ölçeği” ve “Öğretim Yeterliği Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının öğretmen duygularının en yüksek zevk boyutunda olduğu; ölçme aracının zevk boyutunda yaş değişkenine göre daha genç yaş grubundakilerin lehine, anne eğitim durumu değişkenine göre anne eğitim durumu düşük olanların lehine ve lise okul türü değişkenine göre daha az nitelikli okul türünde olanların lehine anlamlı bir farkın olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının temel kişilik özelliklerinin en yüksek olduğu boyut “geçimlilik-uyumluluk” ve en düşük boyut ise olumsuz değerlik boyutudur. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının öğretim yeterliklerinin en yüksek olduğu boyutun “sınıf yönetimi” boyutu, en düşük boyutunun ise “kişilerarası ilişki” boyutu olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının öğretim yeterliliklerinin, duygu özelliklerinin “zevk” boyutu ile pozitif, “endişe ve kızgınlık” boyutları ile negatif yönlü anlamlı ilişkiler gösterdiği; kişilik özellikleri ile öğretim yeterlikleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler bulunduğu, kişilik değişkeninin öğretmen adaylarının öğretim yeterliğindeki toplam varyansın yaklaşık %12’sini açıkladığı belirlenmiştir. Araştırma bulgularına yönelik olarak öğretmen adaylarının eğitiminde öğretim yeterliklerini artırırken öğretmen adaylarının duygu ve kişilik özelliklerinin de dikkate alınması önerisinde bulunulmuştur.