Evlilikte Çatışma Çözme Stillerinin Evlilik Uyumu ve Doyumu ile İlişkisi

Abstract

Eşlerin çatışma çözme stillerinin evlilikte mutlulukla ilişkisinin incelendiği bu derlemede öncelikle evliliği değerlendirmede en sık kullanılan evlilik doyumu ve evlilik uyumu kavramları tanımlanmış ve aralarındaki farklar tartışılmıştır. Alanyazındaki çalışmalar uyum ve doyumun evlilikte mutlulukla ilgili ancak birbirinden ayrıştırılması gereken iki kavram olduğunu göstermektedir. Ardından eşlerin evliliklerinde yaşadıkları çatışmalara yaklaşımlarının ve çatışma çözme stillerinin evlilik uyumu ve evlilik doyumu ile ilişkisi ele alınmıştır. Çatışma tüm evliliklerde yaşanan doğal bir olgudur ancak eşlerin yaşadıkları çatışmalara ilişkin yaklaşımları evlilik ilişkisi için yapıcı ya da yıkıcı sonuçlara yol açabilmektedir. Eşlere çatışmalarını yapıcı bir biçimde çözme becerisi kazandırmak, danışman desteğine ihtiyaç duyan çiftlere yönelik olarak geliştirilen birçok müdahale programının en önemli hedefleri arasındadır. Araştırma bulguları, çatışmayı işbirliği yaparak çözülebilecek bir sorun olarak ele almak, ortak faydaya odaklanmak, birlikte çözüm yolları üretmek gibi aşamaları içeren yapıcı çatışma çözme yaklaşımının evlilik uyumu ve evlilik doyumunu artırdığını göstermektedir. Öte yandan fiziksel ve sözel saldırı ile baskı kurmayı içeren düşmanca niyete dayalı ve bireysel faydaya odaklı olumsuz çatışma çözme davranışlarının evlilik uyumu ve doyumu ile olumsuz yönde ilişkili olduğu görülmektedir. Bu olumsuz baş etme davranışlarına ek olarak, sorunlarla baş etmede düşmanca niyete dayalı olmayan ancak uzun vadede ilişki için yıkıcı sonuçlar doğurabilecek olan boyun eğme, tampon görevi üstlenme, aşırı korumacı bir tutumla eşin baş etme becerilerini hafife alma gibi davranışlar konusunda eşlerin farkındalık kazanmalarının faydalı olacağı düşülmektedir.