Relations Between Aizanoi and Rome in the 2nd Century AD: Epuration and New Order

Abstract

Günümüzde Kütahya’nın Çavdarhisar İlçesi sınırlarında bulunan Aizanoi Antik Kenti, Hellenistik Dönemden itibaren Kuzeybatı Phrygia’nın önemli merkezlerinden biri olmuştur. MÖ 133 yılından sonra Roma’nın Asia Eyaleti sınırları içinde kalan kent, bu tarihten itibaren Roma ile ilişkilerini geliştirmeye çalışmış ve MS I.yüzyılda bu ilişkiler ciddi anlamda ivme kazanmıştır. Kent bu döenmde, imparatorluk kültü neokoriası almak ve bir metropolis olmak için çabalamıştır. Yüzyılın sonunda ise kısa sürede olsa bu kültün merkezi hâline gelmiştir. Fakat İmparator Domitianus’un ölümüyle birlikte Roma ile Aizanoi arasındaki ilişkiler de biçim değiştirmiştir. MS II.yüzyılda kent, İmparator Hadrianus’un merkeziyetçi ve panhellenist politikasının etkisinde kalmıştır. Zeus Aizanon Tapınağı’na ait topraklarda yapılan düzenlemeler önceki yüzyılın seçkinlerinin arka planda kalmasına neden olmuş ve imparatorların da desteğiyle yeni bir seçkinler ortaya çıkmıştır. Antoninus Pius döneminde ise Aizanoi, Panhellenion’da etkin bir konuma ulaşmış ve birliğin yönetiminde önemli bir role sahip olmuştur. Bunun yanında, kentin tiyatrosunda gerçekleştirilen kazı çalışmaları sonucu ortaya çıkan yeni epigrafik bulgular bu yüzyılda kentin kabile sisteminde de bazı değişikliklerin gerçekleştiğini göstermiştir. Kentin yaşadığı bu süreç, Roma ile Hellen polisleri arasındaki ilişkinin niteliğini ortaya koymakla birlikte, Aizanoi’un yerel tarihinde bir tasfiye ve yeni düzen hareketinin bir portresini oluşturmuştur. Bu çalışmanın amacı da Aizanoi ve Roma arasında yaşanan bu sürecin panoramasını sunmak ve Roma ile Hellen kentleri arasındaki ilişkilere genellenebilir bir örnek ortaya koymaktır.