Przyczynek do dyskusji nad faszystowskim prawem gospodarczym

Maciej Marszał

doi:10.17951/g.2019.66.1.321-329

Abstract

<p>Włoski faszyzm nie ograniczał się tylko do postulatów politycznych, lecz także podejmował ważne problemy społeczno-gospodarcze. Elementem konstytutywnym włoskiej doktryny był korporacjonizm, który miał decydujący wpływ na kształt włoskiego ustawodawstwa dotyczącego prawa konstytucyjnego, administracyjnego, podatkowego, gospodarczego, a także prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Korporacyjne rozwiązania kreowały stosunek jednostki wobec narodu, obywatela wobec państwa. Faszystowski program gospodarczo-społeczny stanowił z jednej strony zaprzeczenie liberalnej gospodarki wolnorynkowej, a z drugiej przeciwwagę dla zdobywającej poklask społeczny ideologii walki klas głoszonej przez socjalistów i komunistów. Idea faszystowskiego korporacjonizmu we Włoszech dawała wizję pokoju społecznego i perspektywę usprawnienia państwa przez podporządkowanie związków zawodowych państwu oraz tłumiła podziały społeczne na linii pracodawca – pracownik. Przedmiotem artykułu było przedstawienie faszystowskiego ustawodawstwa gospodarczego i jego znaczenia dla polityki ekonomicznej państwa Mussoliniego. Przeanalizowano podstawowe akty prawne z lat 1922–1939 dotyczące faszystowskiej gospodarki.</p>

Highlights

1 Karty Pracy można uznać za manifest uniwersalizmu nad indywidualizmem: „[...] naród italski jest organizmem mającym cele i sposoby działania wyższe niż jednostka i zrzeszenia, które nań się składają
Które przyświecały ideologom włoskiego faszyzmu, znalazły swój kompletny wyraz w systemie prawnym wodzowskiego państwa Mussoliniego

Summary

Introduction

Zawarty w Rzymie przez Konfederację Korporacji Faszystowskich, w którym organizacje pracowników i pracodawców przemysłowych uznały wzajemne prawa do O prawnym uregulowaniu zbiorowych stosunków pracy (Legge sulla disciplina giuridica dei rapporti collettivi del lavoro)9 zmieniła kształt i oblicze faszystowskich korporacji. Jak zauważył Rocco (jeden z twórców włoskiego korporacjonizmu), odrzucenie bezpośredniego stosunku jednostki do państwa i wprowadzenie syndykatów jako ogniwa pośredniego sprawiło, że państwo zostało oparte nie na „atomistycznym indywidualizmie filozofii francuskiej, lecz na podstawie organicznego rozumienia społeczeństwa”11.

Objectives

Results

Conclusion