Przekonania o świecie społecznym a pogląd na prawo do posiadania broni palnej w Polsce

Abstract

Cel badań. Celem prezentowanych badań było ustalenie, jakie przekonania o świecie społecznym współwystępują z określonym poglądem na prawo do posiadania broni palnej w Polsce – mniej lub bardziej permisywnym (liberalnym).
 Metodologia. Grupę badawczą stanowiło 109 osób (74 kobiety i 35 mężczyzn) rekrutowanych metodą kuli śnieżnej. Badanie przeprowadzone było w formie internetowej; polegało na wypełnieniu Kwestionariusza Przekonań Społecznych i odpowiedzi na pytania o pogląd na prawo do posiadania broni palnej w Polsce oraz o dotychczasowe doświadczenia z bronią palną.
 Wyniki badań. Pięć z sześciu stawianych hipotez nie znalazło potwierdzenia w uzyskanych wynikach. Ustalono jednak, że wraz ze wzrostem poziomu orientacji na dominację społeczną (SDO) opinie na temat prawa do posiadania broni palnej stawały się średnio bardziej liberalne. Wykryto, że mężczyźni w porównaniu do kobiet charakteryzują się bardziej przyzwalającymi poglądami na temat prawa do broni palnej. Podobnie badani będący w relacjach z osobami, którym przyznano prawo dostępu do broni, wyrażają bardziej permisywne przekonania w omawianej sprawie. Mieszkańcy dużych miast przejawiają bardziej liberalne przekonania kulturowe i ekonomiczne, a także słabszy poziom prawicowego autorytaryzmu niż osoby zamieszkujące mniejsze miejscowości i wsie. Spośród pozycji wchodzących w skład skali SDO wyodrębniono dwa wymiary: Antyegalitaryzmu oraz Dominacji (Opresyjności).
 Wnioski. Badanie wpisuje się w istotny społecznie dyskurs dotyczący posiadania broni palnej; dostarcza wiedzy o motywach sięgania ludzi po taką broń oraz tłumaczy, jak zmieniają się ich pobudki pod wpływem dostępu do niej. Znaczącym ograniczeniem badania jest sposób, w jaki sprawdzano opinię na temat prawa do posiadania broni (zadawano wyłącznie jedno pytanie). W kolejnych pracach warto zastosować bardziej rozbudowane narzędzie.
 Słowa kluczowe: broń palna, orientacja na dominację społeczną, prawicowy autorytaryzm, świat jako rywalizacyjna dżungla, świat jako miejsce niebezpieczne, przekonania kulturowe, przekonania ekonomiczne, zaufanie interpersonalne