Abstract
Jednym z celów zrównoważonego rozwoju propagowanych przez ONZ, a także wielu dokumentów i deklaracji innych międzynarodowych organizacji (WHO, Unia Europejska) jest zapewnienie powszechnego dostępu do bezpiecznych, ogólnie dostępnych zielonych przestrzeni publicznych. Celem artykułu jest prezentacja i omówienie wybranych wskaźników dostępności i atrakcyjności miejskich terenów zieleni (szczególnie tych formalnych i publicznie dostępnych). Uwzględnione zostaną zarówno wskaźniki konstruowane w celach badawczych, jak i tworzone na potrzeby planistyczne w miastach. W literaturze pojawia się wiele wskaźników związanych z dostępem do terenów zieleni. Uwzględniają one zwłaszcza aspekty związane z odległością, powierzchnią terenu zieleni oraz wielkością terenu przypadającą na jedną osobę. Takie wskaźniki są bardzo ogólne, nie odzwierciedlają stanu danego terenu zieleni, są stosowane najczęściej na potrzeby planistyczne. Niekiedy rozszerzane są o zagadnienia ściśle związane z dostępnością, takie jak kwestie własności, godzin otwarcia oraz fizycznych barier (np. ruchliwe drogi lub rzeki, które znacznie utrudniają drogę dojścia do danego terenu zieleni). Ponadto wskaźniki te są czasem zestawiane z dodatkowymi cechami terenów zieleni, świadczącymi o ich atrakcyjności (czystość, wyposażenie, liczba użytkowników, bioróżnorodność). Dopiero kompleksowe przeanalizowanie dostępności i atrakcyjności pozwala na uchwycenie faktycznego stanu rzeczy i wspiera procesy decyzyjne zmierzające do zapewnienia dostępu do bezpiecznych i atrakcyjnych miejskich terenów zieleni. Artykuł ma charakter przeglądowy: prezentuje i ocenia powszechnie wykorzystywane wskaźniki, a także syntetyzuje dotychczasową wiedzę związaną z szeroko pojętą dostępnością i atrakcyjnością miejskich terenów zieleni.
Highlights
Porównując wykorzystanie odległości euklidesowej z odległością mierzoną po drogach, można zauważyć, że odległość euklidesowa jest mniej precyzyjna i nie pokazuje rzeczywistej drogi, jaką należy pokonać, by dotrzeć do danego terenu zieleni (Rysunek 3)
Że obliczenie wskaźników bardziej złożonych zwiększa ich miarodajność, jednak wymaga znacznego nakładu czasu i pracy związanego z pozyskaniem i gromadzeniem wielu danych oraz ich przetworzeniem (Biernacka, Kronenberg, Łaszkiewicz, 2020)
(2017), Access to urban green space and environmental in‐ equalities in Germany, „Landscape and Urban Planning”, nr 164, s
Summary
Szczególnie w miastach, jest coraz częściej doceniany przez architektów, planistów, urzędników, a także samych mieszkańców. Że nie tylko samo istnienie terenów zieleni w miastach jest istotne, ważny jest również swobodny dostęp do nich, zapewniony wszystkim mieszkańcom (szczególnie kobietom, dzieciom, osobom starszym i z niepełnosprawnością), co zostało podkreślone w jedenastym Celu Zrównoważonego Rozwoju – Zrównoważone miasta i społeczności. Przegląd i ocena wybranych wskaźników dostępności i atrakcyjności miejskich terenów zieleni 55 teren zieleni powinien być nie tylko dostępny, ale również atrakcyjny, tak by jego wygląd i wyposażenie spełniały oczekiwania poszczególnych grup mieszkańców miasta (dzieci, młodzieży, osób dorosłych i tych w podeszłym wieku, a także niepełnosprawnych). Że wszelkie wskaźniki konstruowane zarówno na potrzeby badawcze, jak i planistyczne znacznie częściej dotyczą formalnych terenów zieleni, a rzadziej tych nieformalnych, które najczęściej „wymykają się” z planowania przestrzennego, a ich istnienie i pełnione funkcje są marginalizowane. Pochodzą przede wszystkim z międzynarodowej literatury z przedmiotowego zakresu, a także odnoszą się do miar stosowanych w polskiej praktyce planistycznej – na podstawie wybranych dokumentów planistycznych
Sign-in/Register to view highlights & summary Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
