Promotional Films of Turkey in the Early Republic Period (1923-1950)

Abstract

29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyetin ilan edilmesi ile birlikte Türkiye’de siyasi, beşeri, sosyal ve iktisadi alanlarda değişimler meydana gelmeye başlamıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında, Türkiye’de yaşanan değişimlerin tanıtılmasına yönelik teşebbüslerde bulunulmuştur. Bunlardan biri de Türkiye’yi gerek yurt içinde gerekse yurt dışında tanıtmak amacıyla çekilen filmler olmuştur. Türkiye’nin yanı sıra bu dönemde farklı ülkelerden gelen yabancı yönetmenler de Cumhuriyetin ilanı ile birlikte Türkiye’de yaşanan değişimleri kayıt altına almak ve dolayısıyla Türkiye ile ilgili filmler yapmak istemişlerdir. Bu çalışma Erken Cumhuriyet Döneminde, Türkiye’ye ilişkin yabancı ülkelerden gelen film taleplerini, Türkiye’nin yurtdışına filmler aracılığıyla tanıtılması amacıyla atılan adımları ve Türkiye’nin tanıtım filmlerini konu edinmektedir. Çalışmada elde edilen veriler doküman analizi yöntemi ile sağlanmıştır. Bu bağlamda çalışma kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı’ndan, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı film arşivinden, konu ile ilgili filmlerden, kitaplardan ve makalelerden yararlanılmıştır. Çalışmada Türkiye’nin filmler aracılığı ile tanıtımına yönelik çabaların her zaman olumlu olarak sonuçlanmadığı, bazı filmlerin çeşitli sebeplerden dolayı çekilemediği veya mevcut bazı filmlerin yurt dışına gönderilemediği görülmüştür. Gösterime sunulan filmlerin ise Türk halkı ve Türkiye’de yapılan terakki hamlelerine dair bilgiler vererek Türkiye ve Türk imajına dair olumlu katkılar sunduğu bilgisine ulaşılmıştır. 
 Anahtar Kelimeler: Türkiye’nin tanıtım filmleri, Cumhuriyet döneminde sinema, Ankara Türkiye’nin Kalbi, Kömür Sergisi, Türklerin Babası Atatürk.