„Prawo do prawdy” w perspektywie filozoficznoprawnej. Przyczynek do dyskusji

Abstract

W opracowaniu opisano fenomen „prawa do prawdy” w ujęciu statycznym i dynamicznym. Pierwsze z nich dotyczy norm aktualnie obowiązujących, drugie — prawa, którego charakterystyka dopiero się kształtuje na gruncie filozofii prawa. W prawie międzynarodowym przedmiotem prawa do prawdy jest należna ofiarom wiedza na temat rażących naruszeń praw człowieka dokonanych w przeszłości. Na szczeblu krajowym ustawodawca zakłada, że jawność informacji o działaniach władzy jest niezbędna do efektywnego funkcjonowania mechanizmów demokratycznych. Autor, opierając się na klasycznej teorii prawdy stworzonej przez Arystotelesa, próbuje udzielić odpowiedzi na pytanie, czy liberalna koncepcja „rynku idei” jest wciąż adekwatnym mechanizmem do ochrony tej wartości, a jeżeli nie, to czy ochrona prawdy powinna stać się na większą skalę funkcją prawa publicznego? Prognozuje, że w niedalekiej przyszłości rozwinie się teoria prawa publicznego reali-zującego postulat ochrony prawdy w życiu społecznym i pojęcie to przestanie być jedynie wyrazem pewnej idei czy metafory.