Pomnik i jego otoczenie. Przyczynek do dziejów budowy pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie

Lechosław Lameński

doi:10.26881/porta.2020.19.16

Abstract

Unveiled in 1898, the Adam Mickiewicz Monument in Cracow was the work of Teodor Rygier; meanwhile, it was Tadeusz Stryjeński who laid out its vicinity. The architect designed a whole made of three components, the main of them being a granite and porphyry ornamental belt that went in a circle round the base of the pedestal with symmetrically placed heraldic motifs of lilies and eight-pointed stars, these followed by twelve granite-hewn posts joined by chains forming a circle, and four decorative gas lampposts (candelabra) placed outside the belt. The monument and its surroundings survived intact until the outbreak of WW II. In 1940, the whole was destroyed by the Nazis. The Monument was reconstructed following the end of the war, in 1955, however without its genuine vicinity; the latter, slightly modified, was restored only in 2007, during the yet subsequent reconstruction of the Main Market Square surface.

Highlights

Tadeusz Stryjeński (1849–1943)[2] był synem Aleksandra Stryjeńskiego (1804–1875), żołnierza powstania listopadowego, który jesienią 1831 r. wraz ze swoim korpusem przekroczył granicę Prus, udając się do Francji na emigrację
Rygier był uczniem Konstantego Hegla w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, uznanym rzeźbiarzem akademickim, tworzącym i mieszkającym od 1873 r. we Włoszech
W grudniu 1879 r. – po odbyciu wszechstronnych studiów architektonicznych na zagranicznych uczelniach i wielu praktyk zawodowych w Europie i Ameryce Południowej (Peru) – młody projektant przyjechał do Krakowa, w którym spędził 64 pracowite lata aż do śmierci, dając się poznać przede wszystkim jako rozchwytywany architekt, budowniczy i konserwator zabytków

Summary

Introduction

Tadeusz Stryjeński (1849–1943)[2] był synem Aleksandra Stryjeńskiego (1804–1875), żołnierza powstania listopadowego, który jesienią 1831 r. wraz ze swoim korpusem przekroczył granicę Prus, udając się do Francji na emigrację. Kiedy 26 czerwca 1898 r., w przeddzień setnej rocznicy urodzin Adama Mickiewicza, miało miejsce uroczyste odsłonięcie pomnika wielkiego poety na Rynku Głównym w Krakowie[1], niewielu spośród licznie wówczas przybyłych gości i tłumnie zebranych mieszkańców miasta zdawało sobie sprawę, że jest to dzieło nie tylko Teodora Rygiera, lecz także Tadeusza Stryjeńskiego. Ze sprawą pomnika Adama Mickiewicza Stryjeński zetknął się po raz pierwszy w styczniu 1888 r., kiedy to został zaproszony do obrad jury trzeciego już konkursu na projekt monumentu[21].

Results

Conclusion