Polska i białoruska tożsamość Kościoła rzymskokatolickiego na Białorusi. Historia a współczesne dylematy

Abstract

<p>Artykuł porusza problem złożonej tożsamości Kościoła katolickiego na Białorusi. Jest on odpowiedzią na głosy niektórych polskich badaczy domagających się, aby Kościół lokalny opowiedział się za przynależnością do narodu polskiego. Autorka rozważa w nim, czy w ogóle możliwe jest posiadanie przez konfesję traktowaną jako instytucję, ale także wspólnotę wiernych, tożsamości narodowej oraz w jaki sposób problem ten obecny jest w Kościele na Białorusi. Odwołując się do różnych teorii społecznych tożsamości, a także antropologiczne badania terenowe, które prowadziła wśród kapłanów i białoruskich katolików w latach 2013–2017, stara się dowieść, iż na omawianym terenie miała okazję obserwować występowanie dwóch niewykluczających się tożsamości narodowych Kościoła: białoruskiej i polskiej. Tym samym przeciwstawia się krytycznym głosom, oskarżającym instytucje kościelne o białorutenizację lub polonizację wiernych. Według autorki dopiero skorygowanie sposobu postrzegania tożsamości jako zmiennej i złożonej z licznych przynależności pozwala pogodzić polską i białoruską tożsamość Kościoła bez konieczności dokonywania wyboru jednej z nich, co jest zgodne z głównym atrybutem Kościoła, za jaki uznano jego powszechność.</p>