Perswazja w dyskursie gerontologicznym – przeszkody i strategie w komunikacji z pacjentem geriatrycznym

Abstract

Prezentowany artykuł stanowi analizę przeszkód i strategii w dyskursie gerontologicznym. Autorzy dokonują krótkiego przeglądu spojrzenia na osobę starszą w świetle różnych dziedzin nauki i na tym tle proponują własną definicję dyskursu gerontologicznego jako całokształtu wypowiedzi osób starszych oraz wypowiedzi kierowanych do osób starszych wraz z sytuacją komunikacyjną, w której są one wypowiadane, oraz czynnikami determinującymi ich zakres tematyczny. Następnie przedstawione są podstawowe przeszkody w komunikacji z osobą starszą oraz strategie niewerbalne i multimodalne w komunikacji z seniorem. Zasadniczą część artykułu stanowią perswazyjne strategie werbalne w komunikacji: lekarz geriatra – pacjent, które omawiane są w porządku tematycznym w odniesieniu do ramy wizyty geriatrycznej – wolne tempo pacjenta, zaburzenia wzroku i słuchu, repetytywność i tendencja do odbiegania od tematu rozmowy, ból, komunikacja non-bona fide oraz zasada małych kroków. W tej części artykułu autorzy proponują także modyfikację skali IADL z perspektywy jej wartości perswazyjnej. Ostatnia sekcja artykułu poświęcona jest zagadnieniu perswazji w komunikacji z pacjentem z zaburzeniami pamięci i funkcji poznawczych, omawiana w świetle metody rehabilitacji poznawczej spaced retrieval. Analiza pokazuje, że perswazyjna wartość dyskursu gerontologicznego uzyskiwana jest dzięki strategiom wyodrębnionym na następujących jego poziomach: na poziomie sytuacji komunikacyjnej, na poziomie organizacji tekstu/dyskursu, w obrębie słownictwa, gramatyki i składni oraz na poziomie układu interakcyjnego.