Patrystyczny przedsiębiorca. Pojęcie działania przedsiębiorczego w świetle pism wybranych pisarzy wczesnochrześcijańskich

Abstract

W bogactwie i różnorodności myśli patrystycznej znajdujemy wiele odniesień do życia gospodarczego i przedsiębiorczego. Problematyka ta, mimo że nie zyskała u autorów wczesnochrześcijańskich spójnej formy, w postaci traktatów ekonomicznych czy nawet teologicznych, to jednak nie była im obca.W swoich pismach autorzy ci prezentują szerokie odniesienie do problemów ekonomicznych i polityki gospodarczej współczesnego im społeczeństwa. Kreślą także pewną ideę działania przedsiębiorczego, typową dla kupców i ludzi bogatych. Dostrzegają płynące z tej aktywności zarówno niebezpieczeństwa, jak i korzyści.Podkreślają, że konieczne jest nie tyle zreformowanie owego ekonomicznego mechanizmu działania kupieckiego – przedsiębiorczego, który ze swej natury był im obcy, ile bardziej dostrzeżenie potrzeby przemiany moralnej i etycznej kupca, bogacza – przedsiębiorcy, który działa w strukturze owego mechanizmu. Chodzi zatem o pogodzenie ze sobą naturalnej tendencji jednostki do bogacenia się i pomnażania dóbr z troską o jej osobiste uświęcenie i o dobro wspólne. „Patrystyczny przedsiębiorca” ma być człowiekiem cnoty, który kieruje się zasadą wzajemności, solidarności i pomocniczości. Więcej, wydaje się, że dynamizm przedsiębiorczy nie może być obcy żadnemu wierzącemu. Każdy bowiem winien mieć coś z kupieckiego, przedsiębiorczego ducha, tj. posiąść tajemnicę inwestowania, ryzyka, zysku, aby pomnażając i rozdając hojnie swoje bogactwa materialne, wzrastać w bogactwie duchowym, w cnocie i w ten sposób przemieniać gospodarczą rzeczywistość rynku.