Patlıcanda In vitro Rejenerasyon Ortamında Farklı Orizalin ve Kolhisin Konsantrasyonlarının Tetraploid Bitki Üretimine Etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Faselis F1 ve Karnaz F1 patlıcan çeşitlerinde kolhisin ve orizalinin in vitro rejenerasyon ortamında kullanılmasıyla tetraploid bitki elde etmektir. Araştırmada, yaprak eksplantları 10 µM BA ve 1 µM IAA içeren katı MS rejenerasyon ortamında 5 ve 7 gün bekletilmiştir. Ardından bu eksplantlara kolhisinin 2,5 ve 3,75 mM konsantrasyonları 8, 16 ve 32 saat süreyle; orizalinin ise 28,8 ve 43,2 µM konsantrasyonları 12, 24 ve 36 saat süreyle uygulanmış ve tekrar kolhisinsiz ve orizalinsiz rejenerasyon ortamına aktarılmıştır. Rejenerasyon ortamında oluşan kallus, tomurcuk veya kısa sürgünler 0,5 µM BA ile desteklenmiş MS ortamına alınarak bitkilerin oluşması sağlanmış ve ploidi seviyesi flow sitometri ile belirlenmiştir. Karnaz F1 çeşidinin eksplantlarına 3,75 mM kolhisin dozunun uygulaması sonucu, 2,5 mM‘a göre daha yüksek tetraploid bitki oluşumu sağlanmıştır. Bu çeşitte uygulanan orizalin denemesinde ise en yüksek tetraploid bitki oluşumu, eksplantların 7 gün rejenerasyon ortamında bekletilmesinden sonra 43,2 µM orizalin konsantrasyonunun 24 saat uygulamasından elde edilmiştir. Karnaz F1 çeşidinde kolhisin ve orizalin uygulamasından elde edilen tetraploid bitkilerde çiçek tozu canlılığı %76,99 ve %81,19, çimlenme %19,14 ve %17,98 olarak gerçekleşmiştir. Faselis F1 çeşidinin rejenerasyon ortamında 7 gün bekletilen yaprak eksplantları 2,5 mM kolhisin konsantrasyonunda 8 ve 32 saat inkübe edildiğinde, diğer uygulamalara göre daha yüksek tetraploid bitki elde edilmiştir. Aynı çeşidin orizalin denemesinde, eksplantların 5 gün rejenerasyon ortamında bekletilmesi sonucu daha yüksek tetraploid bitki üretilmiştir. Faselis F1 çeşidinde kolhisin ve orizalin uygulamaları sonucu üretilen tetraploid bitkilerde çiçek tozu canlılığı %86,41 ve %95,68, çimlenme ise %26,54 ve %28,47 olarak belirlenmiştir.