Abstract

Osmanlı Devleti tarafından 1388’de fethedilen Rusçuk, zamanla gelişerek önemli bir şehir konumuna yükseldi. XVI. yüzyılda nüfus yapısı değişen ve Türk İslam şehrine dönüşen Rusçuk, XVII. yüzyılın başlarından itibaren Roma döneminde olduğu gibi Tuna filosunun merkezi oldu. XVIII. yüzyılın ikinci yarısında Rusçuk 1768-1774 ve 1787-1792 savaşları dolayısıyla tehdit altında kaldı. Bu dönemde şehrin etrafı tahkim edildi. Taşlarla desteklenen derin ve kuru hendekler kazıldı, siperler, tabyalar oluşturuldu. 1773’te Ruslar, Rusçuk’un hemen dışında ağır bir yenilgiye uğradı. Bu çalışmada 1768-1774 yılları arasında meydana gelen savaşlarda Rusçuk kazasının; ordu iaşesi, ulaşım araçları ve asker temini, malzeme ve asker naklinde üstlendiği fonksiyon ele alınmıştır. Zahire temininde ana merkezlerden birisi olan Rusçuk’tan hem doğrudan zahire tedarik edilmiş hem de civardaki kazalardan toplanan zahire buradan nakledilmiştir. Savaşlar sırasında gemi personeli, serdengeçti askerleri ve köprü yapımında istihdam edilen usta ve amele, üstü açık, şalope türü ince donanma gemileri ile öküz arabası ve top arabalarının çekilmesinde kullanılan atların bir kısmı Rusçuk’tan temin edilmiştir. Ayrıca Rusçuk kazasından savaşlara finansal destek sağlanmıştır. İmdâd-ı seferiyye, avârız ve nüzül bedeli karşılığında belli aralıklarla nakit para toplanmıştır. Ana kaynak olarak Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’ndeki muhtelif kataloglarda bulunan arşiv kayıtları kullanılmıştır. Bu kayıtlar; ordu iaşesi, ulaşım araçları ve asker temininde Rusçuk kazasının katkısı ve Rusçuk İskelesi’nin malzeme ve asker naklinde üstlendiği fonksiyon hususunda dikkat çekici bilgiler ihtiva etmektedir. Anahtar Kelimeler:

Full Text
Published version (Free)

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call