Odkręcić stan wyjątkowy. Walter Benjamin i krytyka przemocy prawa

Abstract

Esej składa się z czterech części. Pierwsza dotyczy serii trików za pomocą których Benjamin próbuje rozprawić się z faszyzmem. Argumentuję, że strategia ta w wielu punktach przypomina burleski Chaplina i należy ją czytać w kontekście pojęcia komizmu ze Źródła dramatu żałobnego w Niemczech. Druga cześć jest próbą nowej interpretacji Przyczynku do krytyki przemocy. Pokazuję w niej, że istnieje ścisła relacja miedzy czystymi środkami i czystą czy też boską przemocą, która przypomina relację między obrazem dialektycznym (mającym charakter czystej przemocy), a wyzwalaną za jego pomocą – i do tej pory stłumioną – historią oporu klas podporządkowanych (toczącą się w sferze czystych środków). W części trzeciej rekonstruuję spór Benjamina z Adorno, pokazując, że jego niewypowiedzianą stawką jest pojęcie natury (anty-esencjonalistyczne u Benjamina i proto-faszystowskie u Adorno). W czwartej, przekonuję, że to anty-esencjonalistyczne pojęcie natury stoi u podstaw Benjaminowskiej krytyki faszyzmu, kulminującej w pojęciu rzeczywistego/karnawałowego stanu wyjątkowego.