Abstract
The paper addresses the issue of musicality in the theatre of Jan Dorman, in particular his last productions, in which music was a starting point for the staging concept. “Musical” thinking about the theatre always had a strong impact on Dorman’s creative process. His first productions included children’s songs and counting rhymes, and this led to a rhythmisation of the text in the subsequent ones. Composing the spectacle along the lines of a musical score, which became the hallmark of Jan Dorman’s theatre, is especially prominent in his last theatre works inspired by larger musical forms, such as concert, ballet and opera. These performances represent a synthesis of various musical tropes and signs that were so characteristic of Dorman’s theatre at various stages of its development.
Highlights
Eksperymentowanie z rytmem O tym, jak istotne znaczenie dla Jana Dormana miała muzyka, świadczy nie tylko szeroki sposób wykorzystywania jej w konkretnych przedstawieniach, ale także specyficzny sposób myślenia o spektaklu jako o muzycznej partyturze
Rytm spaja ze sobą akustyczne i plastyczne znaki teatralne, ożywia przestrzeń oraz nieruchome ze swej natury rekwizyty, wpływa na sposób cielesnej obecności aktora na scenie, wreszcie – decyduje o specyficznej muzyczności przedstawienia
Ten sam autor zwraca uwagę na oryginalność formy i środków wyrazu, którymi posługiwał się Dorman: Bielskie Harnasie nie są tradycyjnym widowiskiem lalkowym
Summary
Eksperymentowanie z rytmem O tym, jak istotne znaczenie dla Jana Dormana miała muzyka, świadczy nie tylko szeroki sposób wykorzystywania jej w konkretnych przedstawieniach, ale także specyficzny sposób myślenia o spektaklu jako o muzycznej partyturze. Choć sposób operowania rytmicznością przez Dormana zmienia się wraz z każdym spektaklem oraz towarzyszącą mu ideą, to jednak można wyodrębnić kilka najbardziej charakterystycznych tendencji w tym zakresie. Pojawia się on między innymi w takich spektaklach, jak Niezwykła przygoda Pana Kleksa (scena finałowa, przed monologiem Dziewczyny), Szczęśliwy książę (taniec najczęściej połączony jest ze śpiewem), La Fontaine (sceny „baletowe” związane z synchronizacją ruchów), Wiosna, lato, jesień, zima (taniec dziewcząt), Król Roger (taniec Roksany). Opartą na refrenowości strukturę Niezwykłej przygody Pana Kleksa Henryk Jurkowski skojarzył z rondem.[13] Żywiołowego i charakteryzującego się zmiennymi rytmami Dyla Sowizdrzała (Teatr Dzieci Zagłębia, 1965) sam Dorman określił zaś mianem scherza.[14] Komponowanie spektaklu na wzór muzycznej partytury, które staje się znakiem rozpoznawczym teatru Dormana, osiąga najpełniejszy wymiar w inscenizacjach inspirowanych wielkimi formami muzycznymi – koncertem, baletem i operą. Materiały te zachęcają do bliższego przyjrzenia się tym inscenizacjom, uporządkowania wiedzy na ich temat oraz podjęcia próby odczytania ich scenicznego kształtu
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
