Obraz nauczyciela w dwudziestoleciu międzywojennym w świetle niepublikowanych badań Zygmunta Kukulskiego

Abstract

Po odzyskaniu niepodległości polska szkoła borykała się z wieloma problemami, takimi jak brak odpowiednich budynków, różne systemy i programy nauczania odziedziczone po zaborcach czy niedobory finansowe. Jednym z poważniejszych problemów był brak odpowiedniej liczby dobrze przygotowanej kadry nauczycielskiej. Władze oświatowe starały się zaradzić temu problemowi zakładając m.in. sieć seminariów nauczycielskich, które miały przygotować kadrę zdolną do podjęcia pracy w szkolnictwie. Dwudziestolecie międzywojenne to również okres wzmożonego zainteresowania ze strony różnych środowisk naukowych nauczycielami jako grupą społeczną. Starano się poznać nie tylko pochodzenie społeczne, wykształcenie i przygotowanie zawodowe, ale również predyspozycje psychiczne, stosunek do zawodu i do wychowanków. W nurt tych badań wpisał się również Zygmunt Kukulski, prof. KUL, który we współpracy z innymi uczonymi przygotował obszerną ankietę skierowaną do nauczycieli. Ankiety te nie doczekały się dotychczas opracowania, mimo iż stanowią cenne źródło wiedzy na temat nauczycieli w dwudziestoleciu międzywojennym. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie obrazu nauczyciela w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym w świetle niepublikowanych badań Zygmunta Kukulskiego. Jako metoda badawcza zastosowana została przede wszystkim analiza źródeł, którymi są 289 ankiet znajdujących się w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.