Abstract
<p><strong>Abstract</strong></p><p>In this article, we studied the sociological viewpoint of Nurettin Shazi Kosemihal who is one of the prominent scholars in the last term of Ottoman Empire and the early period of the Republic of Turkey and he bore witness to that time. At the very beginning, Kosemihal criticized Durkheim, then he mentioned the differences between the European and the American schools of sociologies. We tried to determine that which approach he supported from them. After we compared different methods, we found that he was in favour of the pluralist method. In this context, we also dealt with Gurvitch’s method that Kösemihal’s sociological viewpoint relies on and the sociometry of Moreno that Kosemihal had a pioneering role to introduce it to Turkey.</p><p><strong>Öz</strong></p><p>Bu makalede, imparatorluğun son dönemi ile cumhuriyetin ilk dönemine yakından tanıklık eden, Türk Sosyoloji Tarihi’nin önemli simalarından birisi olan Nurettin Şazi Kösemihal’in sosyoloji anlayışı üzerinde durulmuştur. İşe Durkheim’i eleştirmekle başlayan, daha sonra Avrupa ve Amerikan sosyoloji ekolleri arasındaki farklardan bahseden Kösemihal’in ağırlıklı olarak hangi tarafı tercih ettiği belirlenmeye çalışılmıştır. Simplist yöntem ile plüralist yöntemin mukayesesinden sonra Kösemihal’in tamamen plüralist yöntem tarafında durduğu ortaya konulmuştur. Bu bağlamda Kösemihal’in, plüralist yönteme dayanan, sosyoloji anlayışını oturttuğu Gurvitch metodu ile Türkiye’ye girmesine önayak olduğu Moreno’nun sosyometrisinden bahsedilmiştir. </p><p> </p><p> </p>
Highlights
In this article, we studied the sociological viewpoint of Nurettin Shazi Kosemihal who is one of the prominent scholars in the last term of Ottoman Empire and the early period of the Republic of Turkey and he bore witness to that time
After we compared different methods, we found that he was in favour of the pluralist method
Nurettin Şazi Kösemihal), Sosyoloji Dergisi, Sayı 16
Summary
İnsanlık tarihine nisbetle henüz çok yeni olan sistemli bilgi, 2500 yıl kadar önce Yunan elinde doğmuş, ancak henüz emekleme dönemindeyken Ortaçağın dünya görüşü nedeniyle 1000 yıldan fazla bir süre duraklamak zorunda kalmıştır. Kösemihal’e göre sosyoloji, 1789 Burjuva Devrimi’nin ardından büyük bunalımlar içinde kıvranan ve bir türlü yörüngesini bulamayan Fransa’da 1830-1850 yılları arasında Comte ile Le Play’in elleri arasında doğmuştur Her ikisi de hasta Fransız toplumuna ancak bilimin çare bulacağı konusunda birleşmektedir. Deneysel sosyolojiye yakın durması, kuramsal sosyolojiyi gözardı ettiği anlamına gelmez Sağ, her ne kadar Kösemihal’in bir ölçüde kuramlara karşı çıktığını, tümüyle deneysele dönük Amerikan toplumbilim yaklaşımını savunmakta olduğunu dile getirse de (Sağ, 1982), Kösemihal, deney ve kuramın birbiriyle uzlaşması mümkün olmayan iki farklı şey olmadığını belirtir. Her ne kadar Kösemihal’in bir ölçüde kuramlara karşı çıktığını, tümüyle deneysele dönük Amerikan toplumbilim yaklaşımını savunmakta olduğunu dile getirse de (Sağ, 1982), Kösemihal, deney ve kuramın birbiriyle uzlaşması mümkün olmayan iki farklı şey olmadığını belirtir Aksine her ikisi de birbirini tamamlayan aynı bütünün iki parçasıdır. Dolayısıyla ona göre, Avrupa ve Amerikan toplumbilimleri ne ölçüde birbirine yaklaşır, yardım ederse, toplumbilim o oranda gerçek yörüngesine oturacaktır (Kösemihal, 1967a)
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
