Niepomijalność administracji publicznej w zakresie władztwa zakładowego — „skreślenie z listy uczniów szkoły” na kanwie orzecznictwa sądowoadministracyjnego

Abstract

Problematyka postępowań w indywidualnych sprawach ucznia w szkole, w tym władztwa zakładowego wobec ucznia na forum szkoły, i kwestia skreślenia z listy uczniów, wpływając na status ucznia jako użytkownika zakładu administracyjnego (szkoły), jest nie tylko obecna i aktualna w nauce prawa administracyjnego, ale i ciągle potrzebuje w praktyce weryfikacji sądowej i refleksji naukowej. Postępowanie w sprawie skreślenia ucznia z listy uczniów toczy się według procedury zgodnej z przepisami postępowania administracyjnego. Skreślenie ucznia z listy uczniów szkoły następuje w formie decyzji administracyjnej; jest przy tym równoznaczne z rozwiązaniem stosunku administracyjnoprawnego, łączącego ucznia ze szkołą. Podkreślić należy, że w szkole istnieje prawny obowiązek podporządkowania się ucznia wydanym i obowiązującym na jej terenie regulacjom wewnątrzzakładowym, do których należy zwłaszcza statut szkoły. Uprawnienia zakładu administracyjnego (szkoły) wobec ucznia-użytkownika są z reguły uregulowane ustawowo, szczegółowo zaś dookreślone w statucie szkoły i regulaminach wewnątrzszkolnych. W doktrynie prawa administracyjnego przyjmuje się, że podległość ucznia jako użytkownika zakładu administracyjnego uregulowana jest w szczególności w prawie oświatowym, jego podległość zaś wszelkim aktom, poleceniom organów szkoły — określona jest jako element władztwa zakładowego. Stąd właśnie obecność i niepomijalność w szkole prawnych form działania administracji publicznej oraz władztwa zakładowego, mającego istotny wpływ na sytuację prawną ucznia w szkole. Prawo administracyjne pozwala przyjrzeć się ochronie administrowanego ucznia w szkole, a sądownictwo administracyjne — ochronie praw podmiotowych jednostki jako ucznia szkoły w państwie prawa.