Nasilenie osobowościowych przejawów schizotypii wśród osób zdrowych a wartościowanie siebie i świata w kontekście zdrowia psychicznego. Próba walidacji skróconej skali schizotypii Oxford–Liverpool Inventory of Feelings and Experiences w warunkach polskich

Abstract

Wstęp: Przedmiotem badania były przejawy schizotypii – rozumiane jako cechy osobowości ludzi zdrowych – oraz ich związek z samooceną i pozytywnym nastawieniem do życia. Celem praktycznym była próba walidacji skróconej skali schizotypii Oxford–Liverpool Inventory of Feelings and Experiences (O-LIFE).Materiały i metody: W badaniu kwestionariuszowym na grupie 70 kobiet i mężczyzn wykorzystano przetłumaczoną z języka angielskiego skróconą wersję O-LIFE. W uprzednim badaniu pilotażowym (n = 202) na zdrowych osobach w wieku 19–88 lat analiza rzetelności wykazała bardzo satysfakcjonującą dokładność pomiaru ogólnej skali schizotypii (α = 0,82) oraz wahającą się od niskiej po wysoką rzetelność wyników czynnikowych. Badania nad adaptacją skali O-LIFE do warunków populacji polskiej obecnie kontynuowane są w Katedrze Psychiatrii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.Wyniki: Wykazano ujemne związki pomiędzy samooceną i orientacją pozytywną a wszystkimi miarami cech schizotypowych, zwłaszcza w odniesieniu do wyniku ogólnego (r = −0,518) oraz do wymiaru dezorganizacji poznawczej (r = −0,531). Niższe poczucie własnej wartości i negatywne nastawienie do otoczenia współwystępowały z większym nasileniem osobowościowych przejawów schizotypii, które w sytuacji psychicznego przeciążenia mogą predysponować do rozwinięcia schizotypowych zaburzeń osobowości czy schizofrenii.Wnioski: Mieszczące się w granicach zdrowia psychicznego przejawy cech schizotypowych powiązane są z obniżoną samooceną, większym pesymizmem i niższą oceną zadowolenia z życia. Obniżając poczucie dobrostanu psychofizycznego, stanowią czynnik ryzyka różnych problemów psychicznych, zwłaszcza z kręgu psychoz. Dodatkowo wskazano na użyteczność polskojęzycznej wersji skróconej skali O-LIFE, zwłaszcza w badaniach ilościowych, i nakreślono dalsze możliwości badań.