Nabycie przez occupatio posiadania plastrów miodu oraz ukrytych w ziemi kosztowności według teorii Leona Pinińskiego. Część 2

Abstract

Przedmiot badań: Przedmiotem badań jest nabycie posiadania plastrów miodu oraz ukrytych w ziemi kosztowności według teorii possessio Leona Pinińskiego. Jest to kolejny, po dzikich zwierzętach, etap rozważań polskiego romanisty na temat samodzielnego nabycia posiadania ruchomości w drodze occupatio. Poglądy te są wyrazem krytyki wobec sformułowanej w XIX w. przez Savigny’ego teorii posiadania rozumianego jako faktyczne władztwo człowieka nad rzeczą. Cel badawczy: Celem badawczym artykułów z tej serii jest przybliżenie opracowanej przez Pinińskiego koncepcji possessio w rozumieniu gospodarczego związku człowieka z rzeczą oraz charakterystyka naukowego wizerunku polskiego romanisty na tle działalności pandektystów i innych przedstawicieli niemieckojęzycznej nauki prawa. Metoda badawcza: W artykule zastosowana została metoda historyczno-prawna. Wyniki: Rozważania prowadzone przez Pinińskiego na temat nabycia posiadania plastrów miodu oraz ukrytych w ziemi kosztowności utwierdziły go w przekonaniu o nietrafności założeń teorii Savigny’ego i wskazały na uchybienia w pandektowej interpretacji rzymskiego materiału źródłowego. O ile rozważania na temat nabycia posiadania dzikich zwierząt przez occupatio wytyczały kierunek krytycznej polemiki, to niniejsze rozważania są ich kontynuacją z nieznacznym tylko przesunięciem akcentów. Uwagę zwraca tu przede wszystkim bezpośrednia inspiracja Jheringiem w zakresie zastosowanej argumentacji oraz doboru materiału źródłowego. Aktualne pozostają poprzednio sformułowane wnioski co do świetnej orientacji Pinińskiego w pandektowej interpretacji źródeł ius Romanum, co do wyważonej i starannej oceny merytorycznej popełnianych w niej błędów oraz co do umiejętności odważnego, a przede wszystkim praktycznego podejścia do badanej materii.1