Muzyka liturgiczna a nowoczesność

Abstract

W każdej muzycznej epoce pojawiał się pewien rodzaj nowoczesności, który powodował rozwój muzycznego języka. Jednak nowoczesność pojmowana współcześnie rozpoczęła się mniej więcej na początku wieku XX w., szczególnie w malarstwie. Zapoczątkował ją kierunek malarski zwany dadaizmem. Artyści, którzy go tworzyli, nierzadko kierowali się nihilizmem. Dadaizm przerodził się w nowy kierunek, zwany surrealizmem. Jego przedstawicielami byli m.in. Salvador Dali, Giorgio de Chirico, Max Ernst, Marcel Duchamp. Kierunek ten cechował się też buntem artystów przeciwko tradycyjnemu pojęciu piękna i sztuki.Podobny bunt w muzyce nastąpił dopiero na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w., w postaci tendencji awangardowych, co spowodowało rozpad tradycyjnego podejścia do tworzenia muzyki. Muzyka liturgiczna w tym czasie zachowała swój tradycyjny język muzyczny, a to zaowocowało większym rozdźwiękiem między Kościołem a kulturą. Kardynał Joseph Ratzinger w swojej książce Nowa pieśń dla Pana porusza i analizuje te zjawiska, przez co książka ta jest znakomitą pozycją pomocną w rozwiązywaniu tych problemów.Znakomitym drogowskazem dla twórców nie tylko muzyki liturgicznej jest List do artystów św. Jana Pawła II, w którym autor porusza sens twórczości. List ten jest też pewnym pomostem między twórcą sztuki współczesnej a Kościołem.Można również próbować stosować pewne współczesne techniki kompozytorskie w liturgii, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które dotyczą harmonii i skal muzycznych (np. skale Messiaenowskie). Jednakże należy czynić to z rozwagą, aby nie zakłócić przeżywania liturgii przez wiernych.