Metacognitive Reading Strategies Used by Students With and Without Learning Disabilities

Abstract

Yapılan bu araştırmada 5. sınıfa devam eden ve aynı okuduğunu anlama düzeyindeki öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ile tipik gelişim gösteren öğrencilerin okuma sürecinde kullandıkları üstbilişsel anlama stratejilerinin karşılaştırılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda her iki gruptaki öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri ile okuma öncesinde, sırasında ve sonrasında kullanmış oldukları üstbilişsel stratejiler değerlendirilmiştir. Katılımcılar belirlenirken tüm öğrencilerin kendi sınıf düzeyindeki bir metni bağımsız olarak okuyabilmesi ve anlama sorularını %90 doğrulukla yanıtlayabilmesi göz önünde bulundurulmuştur. Araştırmaya öğrenme güçlüğü olan 7 öğrenci ve tipik gelişim gösteren 7 öğrenci olmak üzere toplam 14 öğrenci katılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemi kullanılarak planlanmış ve katılımcılar amaçlı örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Okuduğunu anlama becerisine ilişkin veriler ‘’Okuma Becerileri Değerlendirme Aracı’’ (OBDA)’nda yer alan bilgilendirici bir metin ve aynı metne ilişkin anlama soruları kullanılarak elde edilmiştir. Öğrencilerin kullandıkları strateji türlerini belirlemek amacıyla da üstbilişsel görüşme tekniği kullanılmıştır. Üstbilişsel görüşmeden elde edilen veriler iki ayrı uzman tarafından çözümlenerek kategorilendirilmiştir. Kategoriler karşılaştırılarak kodlayıcılar arası güvenirlik hesaplanmıştır. Karşılaştırma sonuçlarına göre belirlenen görüş birliği ve görüş ayrılığı sayıları doğrultusunda kodlayıcılar arası güvenirlik katsayısı %90 olarak bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda her iki gruptaki öğrencilerin tüm okuma sürecinde kullanmış oldukları strateji türlerinin büyük ölçüde benzer olduğu görülmüştür. Bununla birlikte öğrenme güçlüğü olan öğrenciler tipik gelişim gösteren akranlarından farklı olarak okuma öncesinde metne ilişkin bilgi edinmek amacıyla çeşitli stratejiler kullanmışlar ve kendilerini okumaya hazırlamışlardır. Okuma sırasında öğrenme güçlüğü olan öğrenciler olmayanlara göre daha fazla türde strateji kullanmışlar ve dikkatlerini kontrol etmeye yönelik stratejilere yönelmişlerdir. Okuma sonrasında ise öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin olmayanlardan farklı olarak metni hatırlamaya hizmet eden strateji türlerini daha sık kullanma eğilimi gösterdikleri görülmüştür.