Maternal Uyku Sorunlarının Obstetrik Sonuçlara Etkisi ve Bakım

Abstract

Uyku, temel bir insan gereksinimi olup sağlıklı ve kaliteli bir yaşam için gereklidir. Kadınlar, horlama dışındaki uyku bozukluklarını, erkeklere kıyasla iki kat daha fazla yaşamaktadır. Gebelik, doğum ve doğum sonu dönemlerde var olan uyku sorunları şiddetlenmekte veya yeni başlangıçlı uyku sorunları gelişmektedir. Maternal uykudaki bozulmalar, gebeliğin ilk trimesterinde başlamakta, ikinci trimesterde azalmakta ve son trimesterde en üst seviyeye ulaşmaktadır. Doğum eylemindeki pek çok kadın; hastanede bulunma, kontraksiyonlar, yapılan müdahaleler, kullanılan ilaçlar, emosyonel sorunlar nedeniyle uyuma güçlüğü yaşamaktadır. Postpartum ilk günlerde ise emzirme ve bebek bakımı gibi nedenlerle annenin uykusu sıkça bölünmektedir. Doğumdan üç-altı ay sonra maternal uyku sorunları azalmakta fakat uyku kalitesi gebelikten önceki haline dönmemektedir. Yaşanan uyku sorununun türü, süresi, sıklığı ve şiddeti ile ilişkili olarak farklı obstetrik komplikasyonlar gelişebilmektedir. Bu duruma bağlı olarak hem maternal hem de fetal morbidite ve mortalite hızları artmaktadır. Maternal uyku sorunları, erken dönemde tanılanıp uygun şekilde yönetildiğinde ise bu sorunların, anne, fetüs ve yenidoğan sağlığına olan olumsuz etkileri azaltılabilmektedir. Bu nedenle sağlık ekibi üyelerinin, özellikle de ebe ve hemşirelerin; maternal uyku sorunlarını ihmal etmemesi, erken dönemde tanılaması, uygun şekilde yönetmesi ve kadınların başa çıkma mekanizmalarını arttırması gerekmektedir.