Marksizm ve Romantizm arasında: Ernst Blochun Eserlerinde Çocukluk ve Eğitim

Abstract

Ernst Bloch, Frankfurt Ekolü eleştirel teori ile ilişkili bir 20. yüzyıl Alman filozofudur. Güneybatı Almanya’da bir işçi şehri olan Ludwigshafen’de 1885 yılında doğmuştur. Kant, Fichte, Schelling, Hegel ve Marx’tan etkilenmiş, Freud’un psikanaliz teorisini ise eleştirmiştir. Theodor W. Adorno, Georg Lukács, Bertolt Brecht ve Walter Benjamin ile yakın ilişkide olup fikir telakkisinde bulunmuştur. Esas ilgi alanı insanlığın ütopyaya ulaşma arzusudur. Onun en önemli felsefi çalışmaları, birinci Dünya Savaşı esnasında bir pasifist olarak sürgünde bulunduğu İsviçre’de yazdığı Ütopya Ruhu (1918) ve ikinci Dünya Savaşı ve sonrasındaki soğuk savaş döneminde sürgünde yaşadığı ABD’de (Bloch bir yahudi olduğundan Nazi rejiminden kaçmak zorunda kalmıştır) yazdığı Umut İlkesi (1959)’dir. Bu makale Bloch’un daha az bilinen Pädagogica (1971) eseri hakkında olup, makalenin amacı, Bloch'un çocukluk ve eğitime yönelik görüşlerini ortaya koymaktır. İnceleme üç bölüme ayrılır: Birinci bölüm Bloch'un çocukluk ve gençliği hakkında olup, odağında Bloch’un doğduğu, merkezinde büyük bir kimya fabrikası bulunan işçi şehri Ludwigshafen ile daha varlıklı ve kültürlü ailelerin yaşadığı komşu şehir Mannheim arasındaki karşıtlık bulunmaktadır. İkinci bölüm çocukluk ve eğitim üzerine Bloch'un düşünceleri ve Romantik düşünce arasındaki yakınlığı mercek altına alıyor. Bu bölüm Bloch’un çocukluk ve eğitim hakkındaki düşünceleriyle, bu iki konunun aşağıdaki Romantik edebi metinlerde ele alınışı arasındaki paralellikleri inceliyor: William Blake'in “Okul Çocuğu”, Samuel Taylor Coleridge'ın “Geceyarısı Soğuğu”, William Wordsworth'un “Kalbim Hopluyor” ve Johann Wolfgang von Goethe'nin Genç Werther'in Acıları. Üçüncü bölüm Bloch'un geleneksel eğitim sistemine eleştirilerini ele alır. Bu bölüm Marksist ve Romantik fikirlerin onun üzerindeki etkisine dikkat çekiyor ve Bloch’un olası farklı bir ütopik eğitim anlayışı hakkındaki vizyonunu özetliyor. Lütfen şu metinlerdeki tercümelerin tamamının tarafımdan gerçekleştirilmiş olduğunu dikkate alınız: Das Prinzip Hoffnung (Umut İlkesi), Pädagogica, Spuren (İzler) ve Literarische Aufsätze (Edebi Denemeler).