İlkokul Ders Kitaplarında Rol Modellerin Cinsiyete ve Faaliyet Alanlarına Göre Dağılımı

Abstract

Öğrencilerin yaş itibari ile karakterlerinin henüz tam olarak oluşmadığı zamanlarda model alma önemli bir öğrenme şeklidir. Model almanın, öğrencinin rol model olarak seçtiği kişilerle özdeşim kurduğu düşünüldüğünde davranış gelişiminde önemli bir yer aldığı anlaşılmaktadır. Öğrencinin hayatı ile özdeşim kurabilme fırsatı bulunan derslerde ders kitaplarında yer alan rol modeller öğrencinin olumlu davranışları içselleştirmesine katkı sağlamaktadır. Bu araştırmanın amacı ilkokulda okutulan Türkçe, Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Matematik ve Fen Bilimleri ders kitaplarındaki rol modellerin cinsiyet ve faaliyet alanlarına göre dağılımını tespit etmektir. Bu doğrultuda araştırmada Nitel Araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. İncelenen dokümanlar Türkçe 1. 2. 3. ve 4. sınıf ders kitapları Hayat Bilgisi 1. 2. ve 3. sınıf ders kitapları, Sosyal Bilgiler 4. sınıf ders kitapları, Matematik 1. 2. 3. ve 4. sınıf ders kitapları ile Fen Bilimleri 3. ve 4. sınıf ders kitaplarıdır. Ders kitapları incelendiğinde Matematik ders kitaplarında hiçbir rol modele rastlanmamıştır. 10 ders kitabında ise 110 farklı rol modele yer verildiği bu rol modellerin yalnızca 12’sinin kadın olduğu tespit edilmiştir. 4 kitapta rol modele rastlanmamıştır. Faaliyet alanı olarak tüm derslerde en sık “bilim” alanında rol modellere yer verildiği ve ardından “askeri” alanın geldiği tespit edilmiştir.