Kırsal Alandaki Tarım İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Profili ve Tasarruf Davranışları Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı kırsal alandaki tarımsal hanehalklarının tasarruf davranışlarına etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Bu amaca yönelik olarak Türkiye’de Konya ilinde faaliyet gösteren 268 tarım işletmesiyle anket yapılmıştır. Bu doğrultuda anketler sonucunda tarım işletmelerinin sosyo-ekonomik yapıları ve tasarruf miktarları belirlenmiştir. Türkiye gibi birçok ülkede tarım işletmelerinin sahip oldukları sosyo-ekonomik özellikler göz önünde bulundurulduğunda işletmelerin tamamının tasarruf yapamayacağı ihtimali göz önünde bulundurularak tarım işletmelerinde tasarrufları etkileyen faktörlerin belirlenmesinde tobit model kullanılmıştır. Model sonucunda yaş, aile nüfusu, sermaye, tarımsal gelir, işletme büyüklüğü ve tarım dışı gelir ile işletmelerin tasarruf miktarları üzerinde anlamlı ve pozitif etkisi olduğu belirlenmiştir. Fakat eğitim seviyesi, tecrübe ve sosyal güvence, sağlık durumu, işletme maliyetleri, kredi miktarı ve destekleme miktarının tasarruf miktarı üzerinde anlamlı ama negatif bir etkiye sahip olduğu söylenebilir. İşletmede edilen sonuçlara göre ekonomik büyüme için daha fazla tasarrufu harekete geçirmek için farklı gelir seçenekleri için alternatif kaynakların ihtiyacına işaret edilmektedir. Çünkü kent-kır fark etmeksizin yatırım fonların önemli bir kısmı gayrimenkul veya vasıta fonlarına aktarılmaktadır. Bu sebeple alternatif yatırım araçlarının desteklenerek yaygınlaştırılması gerekmekte olup tasarrufların değerlendirilmesine yönelik politika önerileri hazırlanmıştır.