İKLİM İLE İLİŞKİLİ HUSUSLARIN FİNANSAL ETKİSİ VE FİNANSAL RAPORLARDA SUNUMU: BİR HAVAYOLU İŞLETMESİ ÖRNEĞİ

Abstract

İklim ile ilişkili hususların (iklim değişikliği, iklim krizi) oluşturduğu riskler ya da fırsatlar, sadece çevresel değil aynı zamanda sosyal ve ekonomik etkilere de sahiptir. Bu etkilerin doğal olarak ekonominin en büyük aktörleri olan işletmelerin; faaliyetleri (üretim, tedarik zinciri, insan kaynakları vb.) ve finansal göstergeleri üzerinde de sonuçları olmaktadır. Dolayısıyla yatırımcılar başta olmak üzere birçok işletme paydaşı iklim ile ilişkili veya diğer muhtelif finansal olmayan hususların işletmenin faaliyetleri üzerindeki etkileri hakkındaki bilgilerin finansal raporlar içerisinde sunulmasını talep etmektedirler. İklim ile ilişkili hususların finansal açıklamalara dahil edilmesi konusunda artan bu talebi karşılamak adına uluslararası kurumlar (TCFD, CDSB, EFRAG vb.) son yıllarda birtakım çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmaların oluşturduğu karmaşık ve çoklu yapının IFRS Vakfı’nın Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu’nu (ISSB) kurduğunu ilan etmesi ile birlikte daha sade hale geleceği öngörülmektedir. Kurul, konu hakkında IFRS S1 Sürdürülebilirlik ile İlişkili Finansal Bilgilerin Açıklanması için Genel Koşullar ve IFRS S2 İklim ile İlişkili Açıklamalar isimli iki standardı en kısa sürede sonuçlandırıp işletmelerin kullanımına sunmayı planlamaktadır. Böylelikle IFRS Vakfı bünyesinde faaliyet gösteren IASB ile finansal raporlamada sağlanan uluslararası standartlaşmanın ISSB ile finansal olmayan raporlamada da sağlanması öngörülmektedir. Uluslararası alanda bu gelişmeler yaşanırken Türkiye’deki işletmelerin iklim ile ilişkili hususlara yönelik açıklamaları finansal raporlarında nasıl yapacakları konusunda ise bir boşluk bulunmaktadır. Bu çalışmada söz konusu boşluktan hareket edilmiş olup konu ile ilgililere hem bir kavramsal çerçeve sunulmuş hem de konunun somut olarak anlaşılması için bir havayolu işletmesi örnek olayı üzerinden iklim ile ilişkili hususların zincirleme şekilde işletmenin finansal raporlarını nasıl etkilediği ve bu etkinin raporlarda nasıl sunulabileceği gösterilmiştir.