İklim Değişikliği ve Yapay Zekâ Teknolojisinde Yaşanan Gelişmeler Işığında İlerleme Düşüncesinin Evrimi

Abstract

İlerleme kavramı sürekli değişim halinde olmuştur. Antik dönem düşünürleri kavramı metafizik bakışla açıklar. İlerleme bir tür doğum, gelişim ve çürüme sürecidir. Ancak varlık yok olmamaktadır. Varlık dönüşmekte ya da gerçek alemine dönmektedir. İnsanın gelişimi ise doğa yasalarını öğrenmesine bağlıdır. Orta Çağ dünyasına gelindiğinde kavram teolojik yaklaşımla tanımlanır. İnsanlar ebedi alemden yeryüzü dünyasına gelmiştir. Yeryüzü dünyasından da tekrardan ebedi âleme dönecektir. İnsanın kurtuluşu ise iman etmesine bağlıdır. Aydınlanma döneminde kavram pozitivizmin etkisinde yorumlanır. İnsan aklı her şeyin ölçütüdür. İnsan sürekli ilerleme halindedir. Doğa ise insanın kontrol edebileceği bir yerdir. Postmodernizm insan aklına kuşkuyla baksa da insan temel aktör olmaya devam etti. Günümüz dünyası ise yeni bir sürecin içerisindedir. İklim değişikli ve yapay zekâ insanın doğa üzerindeki hakimiyetini ve insan aklının biricikliğini tartışmaya açtı. Temel argümanları sarsılan ilerleme düşüncesinin yeniden ele alınması gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı ilerleme kavramının anlamsal değişimini incelemek ve iklim değişikliği ile yapay zekâ teknolojilerinde yaşanan gelişmeler ışığında kavramın nasıl etkileneceğini bulmaktır. Çalışmanın yöntemi, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda literatür taramasından, çeşitli örgüt ve kuruluşların gözlemsel ve deneysel çalışmalarından faydalanılmıştır. Çalışmanın sonucunda ilerleme kavramının anlamsal değişimi ve geleceğine ilişkin problem çözümlenmeye çalışılmıştır. Son olarak probleme ilişkin önerilerde bulunulmuştur.