Kemirgen Hipotalamusunda Glutamatın Atriyal Natriüretik Peptit Nöronları Üzerindeki Etkilerinin İmmünohistokimyasal Yöntemle Araştırılması

Abstract

Atriyal natriüretik peptit (ANP) organizmanın sıvı homeostazında önemli etkileri olan, özellikle de kan basıncı ile sıvı elektrolit dengesinin düzenlenmesinde rol oynayan bir peptittir. Yoğun olarak atrial kalp kası hücrelerince üretilen ANP, merkezi sinir siteminde (MSS) lokalize bir grup nöron tarafından da eksprese edilir. MSS’de nöronal ağlarda impuls iletiminde çok önemli rolü olan glutamaterjik sistemin ANP nöronlarını kontrol eden etkileri ile ilgili bilgi literatürde yer almamaktadır. Sunulan çalışma kapsamında, hipotalamusun supraoptik çekirdeğinde lokalize ANP nöronları üzerinde glutamat agonistlerinin etkileri ve bu nöronlarda eksprese olan glutamat reseptör alt birimlerinin varlığı, ikili immünoperoksidaz ve immünoflouresans yöntemler kullanılarak araştırılmıştır. Glutamat agonistlerinin etkilerini belirlemek üzere, kainik asit, AMPA ve NMDA, kontrol grupları için salin, antagonist olarak CNQX ve MK801 enjeksiyonu yapılan sıçanları içeren deney grupları oluşturulmuştur. ANP nöronlarındaki glutamaterjik innervasyonun belirlenmesinde veziküler glutamat transporter (VGluT) proteinleri ve nöronal aktivasyonun gösterilmesinde ise c-Fos immünoreaktivitesinin varlığı belirteç olarak kullanılmıştır. Çalışmaların sonucunda; glutamat agonistlerinin ANP nöronlarında nöronal aktivasyonu anlamlı bir şekilde arttırdığı, bu artışın antagonistler ile anlamlı bir şekilde baskılanabildiği belirlenmiştir. Ayrıca ANP nöronlarının glutamat reseptörlerine ait alt birimlerden GluA1, GluA2, GluK1/2/3 ve GluK5’i eksprese ettikleri ve VGluT içeren glutamaterjik akson sonlanmalarıyla temasta oldukları saptanmıştır. Sonuç olarak, bu çalışma ile glutamatın ANP nöronlarında aktive edici etkiye sahip olduğu ve glutamat reseptörlerinin bu nöronlarca eksprese edildiği, dolayısıyla da bu nöronların glutamaterjik uyarıları alabilecek mekanizmaya sahip oldukları gösterilmiştir. Bu sonuçlar, ANP nöronlarının merkezi düzenlenmesinde glutamaterjik sistemin önemli bir rol oynayabileceğini düşündürmüştür.