Kemal Tahir’in Köyün Kamburu Romanına Engelliliğin Sosyal Modelinden Bakmak

Abstract

Bu çalışmada, Dünya nüfusunun büyük bir bölümünü ilgilendiren bir gerçeklik olan engelli olma durumu, Kemal Tahir’in Köyün Kamburu adlı eseri üzerinden ele alınacaktır. Çalışma, 2007 yılında tamamlanmış sosyolojik bir çalışma ve 1959 yılında kaleme alınmış bir edebi eser ile Türkiye’deki engellilik olgusunu ele alan detaylı, bilimsel bir yaklaşım sergilemektedir. Bu çalışmanın amacı, sosyolojik bir çalışmanın sonuçlarını, bir edebi eser örgüsü içerisinde ele alınan olaylar ve tutumlar ile karşılaştırmak ve edebi eserin engelliliği yazınsallaştırma biçimini incelemektir. Farklı zaman diliminden ve türden eserlerin seçilmesi, hem edebi eserin güncelliğini koruması hem de konunun geniş bir zaman dilimini ilgilendirmesinin bir avantajıdır. Sosyolojik çalışmanın anket sonucunda ulaştığı bilgiler sadece o gün için geçerli cevaplar değil, tarihsel ve kültürel birikimin o güne yansımalardır. Dolayısıyla çalışmanın sonunda ulaşılması gereken cevaplardan biri de bu iki eserde hangi değerlerin benzer, hangilerinin farklı olduğudur. Bilim ve sanatın ortak paydasından hareketle, bu çalışma, Türk kültüründe engelliliğin alımlanışını gözler önüne koyacaktır. Bu hedef doğrultusunda engellilik çalışmalarında önemli bir konuma sahip olan sosyal model çıkış noktası olarak kabul edilmiştir. Edebi eserin, engelliliğin sosyal modelinin temel vurgusunu içerdiği görülmektedir. Seçilen çalışmaların farklı coğrafyalardan ve farklı disiplinlerden olmasına rağmen bu ortak noktaların var olması, engelliliğin evrensel bir deneyim olarak adlandırılmasına yol açar. Bir diğer ortak nokta ise sosyolojik çalışmanın aktardığı engelli bireylerin deneyimlerinin, edebi eserin ana karakterin gelişim sürecinde de söz konusu olmasıdır. Bu deneyimler özetle engelli bireylerin dışlanması, acınması, utanılması, alay edilmesi, cinsel kimliğinin yok sayılması, aciz görülmesi ve suistimal edilmesi olarak sunulabilir.