KAYSERİ BÜNYAN DA TESPİT EDİLEN HALI DOKUMA İLE İLGİLİ RİTÜELLER VE SÖZLÜ KÜLTÜR

Abstract

Turk el dokumalari, icerisinde bircok uygulama ve ritueli de barindiran onemli bir kultur degeridir. Turk kulturunde dokuma yaygi ve kullanim esyasi olmanin otesinde binlerce yillik birikimi gunumuze kadar tasimasi acisindan da onemlidir. Gecen yuzyilin sonuna kadar hali dokumanin gunluk yasantinin bir parcasi oldugu Kayseri Bunyan’da hali dokumanin baslangicindan bitimine kadar yapilan bazi uygulamalar, dokuma yapan kadinlar arasinda gunumuze kadar yasatilmistir. Bu ritueller rastgele davranislar degil, bir amaca yonelik uygulamalardir. Ritueller beraberinde sozlu kulturu de tasir. Turk kulturunun ozelliklerini tasiyan bu rituellerin uygulanmasi sirasinda dillendirilen dua ve dilek icerikli cumleler, mâni ve turku gibi sozlu kultur urunleri de dikkate degerdir. Alan arastirmasina dayanan calismada Bunyan’daki hali dokuma kulturu icerisinde yer alan ve gunumuze kadar ulasabilmis ve tespit edilebilmis ritueller, uygulamalar ve sozlu kultur urunleri anlatilacaktir. Calisma nitel arastirma yonteminden ‘dogal arastirma’ ve yuz yuze gorusme seklinde planlanmis olmasina ragmen tum dunyayi etkisi altina alan Covid 19 pandemisi nedeniyle gorusmeler telefonla gerceklestirilmistir. Elde edilen verilerin dogrulugu icin ayni konuda 10 farkli kisi ile gorusulmustur. Alan arastirmasi sirasinda karsilasilan sorunlar ve verilerin dogrulugu farkli kisilere sorularak asilmistir. Arastirma bu yonu ile de farkli olmustur.