KABAK KEMANE İÇİN POZİSYON DEĞİŞTİRME ÖNERİLERİ

Abstract

Kabak kemane günümüzde daha çok birinci pozisyonda icra edilen bir çalgıdır ve çalgının ses genişliği en az iki buçuk oktava kadar çıkabiliyor olsa da, özellikle halk müziği örneklerinin icrasında en tiz perdenin oktav La perdesine kadar kullanıldığı görülmektedir. Bu perde, birinci pozisyonda kabak kemanenin birinci teli olan Re telinde 4 numaralı parmakla seslendirilmektedir. Si bemol perdesi oktav La perdesinin hemen altında yer aldığı için bu perdeyi, birinci pozisyonda 4 numaralı parmakla seslendirm ek mümkündür ve zaman zaman bu perdenin bu şekilde basıldığı görülmektedir. Fakat, Si natürel, Sib2, Do ve Re perdelerinin Sib perdesine nazaran daha uzak olmasından dolayı pozisyon değişikliği yapılmadan bu perdeleri basmak imkansızdır. Halk müziği örneklerinde, oktavda yer alan Sİ natürel, Sib2 ve Do perdelerinin yer aldığı eserler ise icracılar tarafından pest taraftan icra edilmektedir. Özellikle çalgısal ve sözlü eserlerde bu tiz perdeler ikinci tel olan La teli üzerinden çalınmaktadır. Bu durum çalgının daha etkin kullanımında bir sorun olarak karşımıza çıkmakta ve bu yüzden gerek icracılara gerekse de konservatuvar öğrencilerine kabak kemanede pozisyon değiştirme alışkanlığı kazandırılamamaktadır. Kabak kemanede farklı pozisyon denemeleri zaman zaman bazı icracılar tarafından yapılıyor olsa da, onlar da her hangi bir halk müziği topluluğu içinde icra yaparken bu perdeleri pest taraftan icra etmektedir. Diğer taraftan kabak kemanede pozisyon değişikliği ile ilgili egzersizlerin veya çalışmaların yer aldığı akademik çalışma bulunmamaktadır. Buradan hareketle bu makalemizde pozisyon değiştirerek, 1. pozisyondan 4. pozisyona geçiş yapılarak tiz tarafta yer alan natürel Si, Sib2, Do ve Re perdelerinin icra edilmesiyle ilgili 12 adet egzersiz önerilmiştir. Bu egzersizlerden sonra da pozisyon değişikliği yapılarak icra edilecek olan bir esere yer verilmiştir. Böylece kabak kemanenin icra seviyesine bir katkı sağlanmaya çalışılmıştır.