Abstract
Tunceli/Dersim bölgesinde Osmanlı Devleti’nin idaresi altında olduğu zamandan başlayarak Cumhuriyetin ilk dönemine kadar birçok asayişsizlik ve isyan hareketi meydana gelmiştir. Adeta isyan-bastırma-isyan şeklinde bir kısır döngü oluşmuştur. Cumhuriyet döneminde Dersim meselesinin çözülebilmesi için birçok rapor hazırlattırılmış ve bu raporlar doğrultusunda Dersim’e yönelik kanunlar hazırlanmıştır. Ayrıca asayişin sağlanması, ekonomi, eğitim, sağlık gibi alanlarda bölgenin kalkınması amacıyla Osmanlı Devleti’nden beri uygulanmış bir idare şekli olan umumi müfettişlik teşkilatının kurulmasına karar verilmiştir. Dersim meselesinin tamamen çözülebilmesi için IV. Umumi Müfettişlik 6 Ocak 1936’da kuruldu ve idari, askeri, hukuksal konularda oldukça geniş yetkiler verildi. Müfettiş olarak da bölgeyi ve orada yaşayan insanları iyi tanımış biri olan Korgeneral Hüseyin Abdullah Alpdoğan tayin edilmiştir. Bunun üzerine bölgedeki liderler çıkarlarını korumak için birlikte hareket ederek isyan çıkarmanın yollarını aramaya başlamışlardır. Bu çalışmada Dersim bölgesi için IV. Umumi Müfettişliğin kurulması incelendikten sonra aşiret reislerinin bu duruma karşı göstermiş oldukları tepki ve isyan hazırlıkları açıklanmıştır.
Highlights
In the Tunceli / Dersim region, many public safety disorder and rebellion occurred from the time it was under the administration of the Ottoman Empire until the first period of the Republic
In order to solve the Dersim issue in the Republican era, many reports were prepared and laws towards Dersim were prepared in line with these reports
It was decided to establish a general inspectorate, a form of administration that has been implemented since the Ottoman Empire, in order to ensure the in the areas such as public order, economy, education, and health the development of the region
Summary
Ayhan AKBULUT* ÖZ Tunceli/Dersim bölgesinde Osmanlı Devleti’nin idaresi altında olduğu zamandan başlayarak Cumhuriyetin ilk dönemine kadar birçok asayişsizlik ve isyan hareketi meydana gelmiştir. Cumhuriyet döneminde Dersim meselesinin çözülebilmesi için birçok rapor hazırlattırılmış ve bu raporlar doğrultusunda Dersim’e yönelik kanunlar hazırlanmıştır. Ekonomi, eğitim, sağlık gibi alanlarda bölgenin kalkınması amacıyla Osmanlı Devleti’nden beri uygulanmış bir idare şekli olan umumi müfettişlik teşkilatının kurulmasına karar verilmiştir. Müfettiş olarak da bölgeyi ve orada yaşayan insanları iyi tanımış biri olan Korgeneral Hüseyin Abdullah Alpdoğan tayin edilmiştir. Bunun üzerine bölgedeki liderler çıkarlarını korumak için birlikte hareket ederek isyan çıkarmanın yollarını aramaya başlamışlardır. 2020 Bu çalışma Türk Siyasal Hayatında Hüseyin Abdullah Alpdoğan isimli yüksek lisans tezinden faydalanılarak hazırlanmıştır. Umumi Müfettişliğin kurulması incelendikten sonra aşiret reislerinin bu duruma karşı göstermiş oldukları tepki ve isyan hazırlıkları açıklanmıştır
Sign-in/Register to view highlights & summary Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
