Çilekte Sulama Düzeyleri ile Malç Uygulamalarının Pomolojik Özellikler Üzerine Etkileri

Abstract

Bu çalışma ile Türkiye‘nin üretim miktarı ile dünyada dördüncü sırada yer aldığı çilek (Fragaria x ananassa cv. Fortuna) türünde İspanyol tipi yüksek tüneller altında 2016-2017 yetiştiricilik döneminde iki farklı sulama rejimi (IR100 ve IR50) ile üç farklı malç materyali (gri, siyah, şeffaf ve kontrol) uygulamalarının toprak nemi ve meyvelerdeki bazı pomolojik özellikler üzerine etkileri incelenmiştir. Çalışma sonucunda, IR100 (397 mm) uygulamalarında gri malç (ortalama, %34,3) altında toprak nemi dönem boyunca en yüksek seviyede kalmış ve bunu, sırası ile siyah (%33,4), şeffaf (%27,3) ve kontrol (%23,9) uygulamaları izlemiştir. IR50 (288mm) sulama rejiminde kontrol uygulamasının solma noktasına çok yakın seyrettiği gözlenirken, malçlama ile su içeriğinin arttığı ve en fazla nem içeriğinin gri (%26,3), siyah (%24,9) ve şeffaf (%23,8) olarak sıralandığı gözlemlenmiştir. Artan sulama suyu miktarıyla çilekte verim artışının yanında, ortalama meyve ağırlığının da önemli düzeyde arttığı belirlenmiştir. Meyve boyutu üzerine farklı malç tipleri değerlendirildiğinde, çilek tarımda kullanılan malçın; yabancı ot kontrolü, toprak nemini koruması gibi olumlu etkileri yanında, meyve boyutunu önemli ölçüde arttırdığı saptanmıştır. Genel olarak en iyi meyve boyutlarının gri malçın kullanıldığı bitkilerden elde edildiği, bunu ise ticari olarak da yaygın olarak kullanılan siyah malçın izlediği belirlenmiştir. En düşük değer ise malç kullanılmayan parsellerden elde edilmiştir. Buna ek olarak azalan sulama suyu ile SÇKM‘nin önemli ölçüde arttığı belirlenmiştir. Kullanılan malç tiplerinin ise SÇKM üzerine önemli bir etkisinin olmadığı, değerin %7,9 ile 8,2 arasında değiştiği saptanmıştır. Meyve eti sertliği üzerine sulama seviyelerinin etkisi önemsiz olsa dahi, artan sulama suyunun meyve eti sertliği üzerine olumlu katkı yaptığı görülmektedir. Sonuç olarak, farklı malç ve sulama suyu uygulamalarında en etkin tarımsal uygulamanın Gri IR100 olduğu saptanmıştır. Buna karşın bu yargının üreticiye önerilebilmesi için ekonomik olarak da değerlendirilmesi önemle gerekmektedir.