Abstract

Afganistan'daki insan hakları konusunun, özellikle 11 Eylül olaylarından sonra, küreselleşme bağlamındaki boyutları söz konusudur. 1924-2004 arasında Afganistan'da altı anayasa değişikliği yaşanmıştır. 2004 Anayasası, ülkenin hukuk tarihinde önemli bir dönüm noktası olup Türk ve İslam dünyasında da önde gelenlerdendir. Bu anayasa, medeni ve siyasi hakları koruma yanında uluslararası sözleşmeler doğrultusunda sosyal, ekonomik ve kültürel hakları da desteklemektedir. Bu bağlamda, 2001 Bonn Konferansı’nda insan haklarının önemi vurgulanmış ve yeni Afganistan anayasal düzeninin insan hakları komisyonuna saygı duymasını zorunlu kılmıştır. Buna karşın, Batılı ülkelerce finanse edilen komisyonun faaliyetleri, Afganistan halkı tarafından Batılı bir proje olarak görülmüş ve muhafazakar Afganların karşı çıkmıştır. Öte yandan liberal Afganlar ise bu gelişmeleri toplumsal adalet için önemli bir fırsat olarak kabul etmişlerdir. Bu makalede, insan hakları kavramı ve gelişimi özetlenerek bu konuda Afganistan'da görülen engelleri ve zorluklar analiz edilmektedir. Bunun yanında, insan haklarının Afganistan'daki gelişimi ile 2004’ten itibaren, özellikle uluslararası mutabakatlar kapsamında katkılar incelenmektedir.

Highlights

  • The dimensions of the human rights issue in Afghanistan, especially after the events of September 11, are in the context of globalization

  • Six constitutional amendments occurred in Afghanistan between 1924-2004

  • The importance of human rights was emphasized at the 2001 Bonn Conference and required the new Afghanistan constitutional order to respect the human rights commission

Read more

Summary

İNSAN HAKLARININ KAVRAMSAL GEÇMİŞİ

Maddi gücüne, siyasi duruşuna ya da toplumsal aidiyetine bakılmaksızın, insanı evrensel ölçekte dikkate alarak tanınan hakları ifade eder. İnsan hakları; insanın salt insan olması nedeniyle öznesi olduğu ve doğuştan kazandığı temel hak ve özgürlüklerin tümünü, ayrıca onun tüm yönleriyle kişiliğini korumayı ve geliştirmeyi amaçlayan evrensel ilke ve kurallar bütününü ifade eder (T.C. Adalet Bakanlığı, 2001: 1). Işkence yasağı, zorla çalıştırma yasağı, özel hayatın dokunulmazlığı gibi özellikle otoritenin müdahalesine kapalı temel insan hakları, ülkesel veya bölgesel düzenlemelere bağlı kalmaksızın herkesin sahip olduğu evrensel kazanımlar olarak kabul edilir (Demokrasi ve İnsan haklarının Kavramsal Temelleri). Tüm insanların özgürlük, eşitlik, adalet ve barış içinde yaşamasına izin veren standartlar olarak tanımlanıp her insanın insan olduğu için bu haklara sahip olduğu kabul edilir. Tüm insanların hakları olup her bireyin insan olarak aynı zamanda uluslararası toplumun üyesi olması hasebiyle, söz konusu hakları her yerde uygulanmalıdır. Bu bağlamda Afganistan’ın anayasal düzenlemeleri, hükümetler açısında söz konusu iddiaların etkin temelini oluşturmaktadır

İNSAN HAKLARINDA ÖNEMLİ BELGELER VE KURUMLAŞMALAR
İnsan Hakları Komitesi
Afganistan ve İnsan Hakları
Afganistan Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu
Full Text
Published version (Free)

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call