„Homo legens” – gatunek zagrożony?

Monika Violetta Żuraw

doi:10.17951/ff.2017.35.1.157

Abstract

Is reading facing a crisis nowadays and is the reader an endangered species? Does the development of modern information technologies cause a decline of reading? The objective of the paper is to present the relationship between the book and the reader, the issues concerning contemporary reading, and consequently, reading culture, and the place of the reader and the book in the information society. The process of becoming a reader begins already in childhood, with one’s reading interests and habits changing in the process of psychophysical and psychosocial maturing. They normalize only in adult life. The paper also utilizes the National Library’s reports on the state of readership and on the development of the e-book market in Poland. The dynamic development of digital technologies, the electronic form of publication, and the appearance of newer and newer interfaces of e-book platforms have increased the mobility of literature in the world. In the 21st century, reading is experiencing its ups and downs; nevertheless, it has not been deprived of its significance in culture. The development of new technologies cannot negatively impact reading: conversely, this development has become a carrier of reading culture and the medium that promotes this readership.

Highlights

W środowiskach o przewadze osób nieczytających również można „ukształtować” przyszłych czytelników: W takich sytuacjach istotnymi czynnikami równoważącymi mniejsze wsparcie ze strony rodziny okazały się: możliwość korzystania z biblioteki, pozytywny wpływ nauczyciela oraz intensywny trening czytelniczy w postaci sumiennego czytania lektur szkolnych i nieobowiązkowych książek dla własnej przyjemności (Instytut Książki [IK], 2015)
Cieszącą się dużym zainteresowaniem formą spędzania wolnego czasu przez osoby starsze jest uczestnictwo w kursach oraz szkoleniach umożliwiających zapoznanie się z obsługą komputera i korzystaniem z Internetu, mających na celu aktywizację czytelniczą seniorów oraz wzrost poziomu ich udziału w kulturze: Należy również pamiętać, że ludzie starzy nie stanowią całkowicie odrębnej grupy społecznej i ani oni sami, ani poziom ich kultury czytelniczej nie zmieniają się drastycznie w chwili osiągnięcia wieku emerytalnego, gdyż zasadniczo nie wiek, tylko poziom wykształcenia i zawód, jak też wpływ domu rodzinnego, decydują o czytelnictwie także w tej grupie wiekowej
Synonimem czytnika dla wielu osób jest wciąż Kindle Amazon, ale czytanie e-booków na tabletach czy smartfonach bywa również bardzo popularne

Summary

Introduction

Artykuł ma na celu przedstawienie relacji między książką a czytelnikiem, jej roli w życiu człowieka, zagadnień dotyczących współczesnego czytelnictwa, a co za tym idzie kultury czytelniczej, a także popularyzacji czytelnictwa w Polsce oraz miejsca czytelnika i książki w społeczeństwie informacyjnym. Czytanie to nie tylko sam proces zapoznawania się z treścią, ale również suma przeżyć i refleksji z nim związanych. Różnorodne przejawy stosunku czytelnika do książek i prasy można ująć w kategorii kultury czytelniczej, która pojmowana jest jako „system dyspozycji motywacyjnych i instrumentalnych oraz zachowań czytelniczych, umożliwiających człowiekowi skuteczne wykorzystywanie przekazów piśmienniczych w procesie samorealizacji” (Encyklopedia PWN).

Objectives

Results

Conclusion