Histochemical observations on the effects of nosemosis (nosematosis) on honey bee (Apis mellifera) midgut

Abstract

Nosemosis, Nosema apis ve Nosema ceranae'nin neden olduğu ergin bal arılarının (Apis mellifera) ciddi bir paraziter hastalığıdır. Hastalık mide (orta bağırsak) mukozasında sindirim ve metabolik bozukluklara neden olan kritik değişikliklere yol açabilir. Bu çalışmada sağlıklı ve enfekte işçi arıların mide mukozasının histokimyasal özellikleri ile birlikte mukozanın ve peritrofik membranın yapısındaki değişikliklerin karşılaştırılması amaçlandı. Doku örnekleri Kalecik/Ankara bölgesindeki kolonilerden toplanan sağlıklı ve enfekte işçi arılardan alındı. Doku örnekleri, % 10 nötr tamponlu formalin çözeltisi içinde tespit edildi, parafine gömüldü ve 5 µm kalınlığında kesitler alındı. Kesitler, genel morfolojik değişiklikleri ortaya çıkarmak için Mallory’in üçlü boyaması, nötr mukosubsansları, asit ve sülfat mukosubsanslarını tanınmlamak içinse periyodik asit-Schiff (PAS), Alcian blue ve Toluidin blue (TB) ile boyandı. Mide epitelinin analizi, bazı hücrelerin çekirdeklerinin ortadan kaybolduğunu, bu hücrelerin sitoplazmasının çeşitli boyutlarda vakuollerle yoğun bir şekilde granüle edildiğini, hücre sınırlarının açıkça belirlenemediğini ve hücre zarlarının çoğunun parçalandığını gösterdi. Histokimyasal analiz, karboksilik gruplara sahip ve siyalik asit bakımından zengin mukosubtans üretiminde bir azalmayı ortaya koydu. Sonuçlarımız bu sekresyonun azalmasında hangi mekanizmaların yer aldığını açıklamak için yeterli değildi. Bununla birlikte, nosemosisin besin bloke edici etkisi ve enfekte epitel hücrelerinin ölümünün mukosubtans üretimini üzerine olumsuz etkileri olabileceği düşünülmektedir.