Hedging w zarządzaniu ryzykiem finansowym w korporacjach transnarodowych przemysłu wydobywczego

Abstract

Prezentowany artykuł dotyczy sposobów zabezpieczenia ryzyka finansowego w korporacjach transnarodowych przemysłu wydobywczego oraz zmian w stosunku do niego pod wpływem zmian koniunktury na rynku surowców naturalnych, głównie produktów rud metali. Wysoka zmienność cen rynkowych surowców naturalnych i wysokie koszty produkcji powodują, że ich producenci, tj. firmy eksploatujące i przetwarzające je, powszechnie stosują różne środki zabezpieczające przed związanym z tym ryzykiem finansowym. Na to ryzyko składa się ryzyko cenowe, ryzyko kursowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko kredytowe, ryzyko płynności i ryzyko kapitałowe. Trzy pierwsze z wymienionych zwane ryzykami rynkowymi najczęściej zabezpieczane są za pomocą instrumentów pochodnych klasyfikowanych jako hedgingowe i niehedgingowe oraz hedgingu naturalnego. Stosunek do nich oparty o ocenę skuteczności i koszty w poszczególnych korporacjach przemysłu wydobywczego znacznie się różnił, co wpłynęło na zakres ich stosowania. Występowała przy tym generalna tendencja, że w okresie niskich cen i słabej ich dynamiki skłonność do stosowania hedgingu i jego rozmiary były znacznie większe aniżeli w okresie hossy rynkowej. Ta tendencja została zaobserwowana na podstawie badań hedgingu w wybranych największych korporacjach przemysłu wydobywczego, tj. za pomocą metody case study. Nie ulega wątpliwości, że podjęty problem wymaga dalszych pogłębionych badań, np. sondażowych. Jest on ważny zarówno ze względów poznawczych i poszerzenia wiedzy na temat praktyki hedgingu, jak i utylitarny, tzn. dla przedsiębiorstw zainteresowanych zabezpieczeniem ryzyka finansowego ich działalności.