Abstract
Celem artykułu jest przedstawienie dwóch koncepcji indywidualności osoby ludzkiej, powstałych we współczesnej filozofii polskiej: Mieczysława Gogacza i Stanisława Judyckiego. Jest to próba spojrzenia na zagadnienie z dwóch różnych perspektyw filozoficznych: metafizyki tomistycznej i epistemologii fenomenologicznej. Ujęcie metafizyczne jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie o indywidualność osoby w jej strukturze ontycznej, ujęcie fenomenologiczne natomiast koncentruje się na analizie doświadczenia bezpośredniego. Jako rację indywidualności Gogacz wskazuje intelekt możnościowy (bierny) zapodmiotowany w formie substancjalnej (duszy). Judycki utrzymuje, że racją tą jest zamysł Boga, zgodnie z którym stwarza On duszę każdego człowieka jako radykalnie różną od wszystkich innych dusz ludzkich – unikalną. Przedstawione teorie wyrastają z odmiennego sposobu rozumienia osoby. Teoria Gogacza ma charakter substancjalistyczny, nawiązuje do koncepcji osoby Arystotelesa, Boecjusza i św. Tomasza z Akwinu. Koncepcja Judyckiego jest ujęciem relacjonistycznym, zmodyfikowanym elementami filozofii substancjalistycznej. Odwołuje się do relacjonistycznych teorii Platona, św. Augustyna i Kartezjusza oraz substancjalistycznych – Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu. Tomistyczne i fenomenologiczne ujęcia indywidualności wprowadzają do filozoficznej nauki o człowieku niesprowadzalne do siebie, lecz istotne treści.
Highlights
Tezę, że każda osoba ludzka jest bytem indywidualnym zasadniczo różnym od wszystkich innych osób ludzkich zilustrujemy koncepcjami indywidualności powstałymi we współczesnej filozofii polskiej: Mieczysława Gogacza i Stanisława Judyckiego
Uzasadniając twierdzenia, odwołuje się do konsekwencji tez uzyskanych na drodze dyskursywnej lub też wykorzystuje argumenty ze spójności treści
Jeśli jednak w doczesnym życiu nie jest możliwe doświadczenie unikalności własnej ani innych osób, na jakiej podstawie przyjmujemy, że
Summary
Mieczysław Gogacz szuka podstaw indywidualności osoby ludzkiej w jej strukturze ontycznej. Problem indywidualności podejmuje przy okazji rozważań nad relacją zachodzącą między duszą i ciałem człowieka. Którą posługuje się, dochodząc do twierdzeń, jest identy-. 2 „W europejskiej kulturze umysłowej pojawiła się najpierw problematyka człowieka. [...] Problematyka osoby rozwinęła się wraz z chrześcijaństwem. Rozumienie człowieka skomplikowała bowiem osoba Chrystusa, który według Objawienia chrześcijańskiego jest Bogiem i zarazem człowiekiem. Aby jaśniej przedstawić tę trudną do wyjaśnienia strukturę ontyczną [...], sięgnięto po problematykę osoby” Twierdzenia uzasadnia, odwołując się do metody uniesprzeczniania, tj. Stanisław Judycki szuka podstaw indywidualności w analizie doświadczania bezpośredniego. Pyta o rację obecności w ludzkiej świadomości „ja”, tj. Uzasadniając twierdzenia, odwołuje się do konsekwencji tez uzyskanych na drodze dyskursywnej lub też wykorzystuje argumenty ze spójności treści. Korzysta z opisów i analogii, pełniących w jego rozważaniach funkcję ilustratywną
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Free) 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call
