Giuseppe Parini’nin Il Giorno Adlı Yapıtında Yer Alan Toplumsal ve Ahlâki Ögeler

Abstract

Giuseppe Parini XVIII. yüzyılı İtalyan Aydınlanma döneminin önde gelen ozanlarından biridir. Yaşamı boyunca pek çok yapıt kaleme alan ozanın en tanınmış yapıtı Il Giorno’dur. Yapıt dört ana bölümden oluşmaktadır ve tüm bir günün farklı zaman dilimlerini esas alarak dönemin soylu bir gencinin gün içerisinde yaptıklarını konu alır. Yapıt, aynı zamanda, bir hiciv şiiridir ve ozanın sanatında vardığı ustalığın göstergesidir. Ozan dönem itibari ile egemen olan Aydınlanma akımının etkisiyle eşitlik ilkesini örneklemeler yaparak savunur. Soylu sınıfın yaşam ve düşünce biçimi ile yaşadığı dönemin yaşam biçimini eleştirir. Eşitsizliğin toplumda yaygın hale getirdiği sorunların çözümünün eğitim yoluyla olabileceğini savunur. Parini’nin yaşamı süresince yapmış olduğu öğretmenlik mesleğinin, din adamlığının ve toplum düzeniyle ilgili üstlendiği görevlerinin etkileri Il Giorno adlı yapıtında yer bulan fikirlerinin dayanağını oluşturmaktadır. Eşitlik temelinde savunulan fikirler, bireylerin eğitimi ile birlikte değer kazanır ve toplumsal dönüşümün gelişmesine olanak tanır. Bu makalede Giuseppe Parininin yaşamının farklı dönemlerinde edebi kişiliği ve düşünsel yapısı ortaya konulacaktır. Bunun yanında, XVIII. yüzyılın diğer düşünürleriyle etkileşimine değinilecek ve soylu sınıfa karşı tutunduğu eleştirel tavırlar belirtilecektir. İtalyan Aydınlanma döneminin önde gelen isimleriyle eğitimi sırasında birebir beraber olan Parini, kendisine özgü üslubunu korumayı başarabilmiştir. Almış olduğu klâsik eğitim-öğretimin etkileri yapıtlarında fazlasıyla ortaya çıkmaktadır.