Abstract
Bu araştırmanın amacı, gıda okuryazarlığının bileşenlerinin belirlenmesi ve tanımlanması olarak belirlenmiştir. Araştırmanın deseni olarak, karma araştırma yöntemi içerisinde yer alan açıklayıcı sıralı karma desen belirlenmiştir. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından literatür taranarak oluşturulan 81 maddelik form aracılığıyla 35 farklı üniversitede görev yapan 14 farklı disiplinden alan uzmanları ile gerçekleştirilen Delfi tekniğiyle elde edilmiştir. Elde edilen verilerin betimsel analizi sonucunda gıda okuryazarlığının kapsamı bilgi, beceri, davranış, tutum ve değer madde türlerini kapsayan ve planlama ve yönetim, seçim, hazırlama ve tüketim boyutlarından oluşan 75 madde ile belirlenmiştir. Araştırmada gıda okuryazarlığı; bireyin enerji ve besin ögeleri ihtiyacını karşılayacak düzeyde besin alımına yönelik olarak planlama ve yönetim, seçim, hazırlama ve tüketim süreçlerini kapsayan birbiriyle ilişkili bilgi, beceri, tutum, değer ve davranışlar bütünü olarak tanımlanmıştır.
Highlights
Değişerek gelişen dünya standartlarında, bireylerin ihtiyaç duyduğu temel gereksinimler mevcut statüsünü korumaktadır
Madde türüne ve boyutlara ilişkin uyum yüzdelerini gıda okuryazarlığının bileşeni olma durumuna kıyasla görece düşük çıkması puanlayıcılar arasındaki uyumsuzluğu göstermediği, çıkan değerlerin (%61 - %99) dikkate değer olduğu ifade edilebilir (Asem, Sabry ve Elfar, 2019; BıkmazBilgen ve Doğan, 2017; Hanlan, Fuller ve Wilde, 2006; Kenett ve Maisel, 1998; Levine ve Strube, 2012; McHugh, 2012)
Suggestions were made to raise food literate individuals and create awareness of food literacy
Summary
Gıda okuryazarlığına yönelik olarak Avusturalya ve Kanada başta olmak üzere farklı ülkelerde çalışmalar yürütülmekte, toplumsal olarak beslenme sistemine uygun modeller ve tanımlamalar geliştirilmektedir. Örneğin Colatruglio (2014), Kanada’da üniversite öğrencileri ile yapmış olduğu araştırma sonucunda gıda okuryazarlığını bilgi ve beceriler ile tutum ve değerler olmak üzere iki temel başlıkta modellemiştir. Pendergast, Garvis ve Kanasa (2011), gıda okuryazarlığını, beslenmeye yönelik temel bilgi ve hizmetleri bilmekle birlikte, bu bilgileri ve sağlığı koruyucu var olan hizmetleri kullanabilme yeterliliği şeklinde tanımlamışlardır. Desjardins (2013), gıda okuryazarlığını, bireylerin kendisi ve sosyal çevresi için lezzetli, sağlıklı ve ekonomik yemek hazırlayabilmelerine yönelik beceri ve özellikler şeklinde tanımlamıştır. Ülkemizde gıda okuryazarlığına ilişkin araştırmalar incelendiğinde, Durmuş, Gökler ve Havlıoğlu (2019), yapmış oldukları çalışmada, farklı kültürde hazırlanmış bir gıda okuryazarlığı ölçeğinin Türkçe uyarlamasını gerçekleştirmişlerdir. Belirtilen örnekteki gibi durumlarda, gıda okuryazarlığının tanımlanması hususunda farklılıklar içerebilecek bir toplumsal yapıya sahip olduğumuz ifade edilebilir (Güzel ve Kartal, 2017; Şahingöz ve Onur, 2017). Dolayısıyla bu araştırmanın amacı, gıda okuryazarlığının bileşenlerinin belirlenmesi ve tanımlanmasıdır
Sign-in/Register to view highlights & summary Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callMore From: International Journal of Social Sciences and Education Research
Disclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
