Fryderyk Zoll (starszy), Leon Piniński i zakres zastosowania actio negatoria. Koncepcje dwóch XIX-wiecznych romanistów a regulacja Kodeksu cywilnego

Abstract

Przedmiot badań: Kwestia zakresu zastosowania actio negatoria budziła spore zainteresowanie w XIX-wiecznej doktrynie i stanowiła przedmiot ożywionych dyskusji. W artykule odniesio­no się do koncepcji sformułowanych przez Fryderyka Zolla (starszego) oraz Leona Pinińskiego. Zwrócono również uwagę na uregulowania polskiego Kodeksu cywilnego, poszukując jednocze­śnie śladów teorii tych dwóch dziewiętnastowiecznych uczonych we współcześnie obowiązują­cych regulacjach.
 Cel badawczy: Celem artykułu jest nie tylko przypomnienie poglądów dwóch wybitnych pol­skich romanistów: Fryderyka Zolla (starszego) i Leona Pinińskiego, ale także odniesienie ich za­patrywań do współcześnie obowiązujących uregulowań dotyczących skargi negatoryjnej. Artykuł jest próbą udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy we współczesnej regulacji skargi negatoryjnej można odnaleźć ślady koncepcji tych rodzimych uczonych.
 Metoda badawcza: W artykule wykorzystano metodę prawno-historyczną oraz dogmatyczną.
 Wyniki: Koncepcje sformułowane przez F. Zolla (starszego), a także L. Pinińskiego, dotyczące skargi negatoryjnej z pewnością zasługują na uznanie. Klarowność ich przedstawienia, a także precyzja wywodów uprawnia do stwierdzenia, że warsztat tych uczonych stał na najwyższym po­ziomie. W obecnie obowiązującym Kodeksie cywilnym odnaleźć można ślady poglądów dwóch polskich romanistów. Prawdopodobnie nie da się jednak ustalić, czy twórcy aktualnie obowiązu­jących uregulowań sięgali bezpośrednio do dzieł F. Zolla (starszego) oraz L. Pinińskiego podczas prac związanych z kodyfikacją prawa